Rodzice

 

2013/2014

 

V FORUM ZDROWIA DLA RODZICÓW

 

JAK POMÓC DZIECKU BYĆ ZDROWYM?

 

 Sposób żywienia jest bardzo ważny przez całe nasze życie, ale zadbanie o prawidłowe

odżywianie dziecka w okresie jego intensywnego wzrostu i rozwoju jest sprawą absolutnie

priorytetową – zasoby, w które organizm zostaje wówczas wyposażony, stanowią

podstawę jego rozwoju i funkcjonowania przez wszystkie lata życia.

 Zaszczepianie dziecku od najwcześniejszych lat zdrowych nawyków żywieniowych ma

niezwykle istotny cel – jest nim wzmacnianie układu immunologicznego. Sprawny układ

odpornościowy jest jednym z fundamentów zdrowego i szczęśliwego życia dziecka.

 Rodzice stanowią wzór dla dzieci – warto przyjrzeć się własnym przyzwyczajeniom

żywieniowym i postarać się zmienić te szkodliwe dla zdrowia.

 Pragnieniem wszystkich rodziców jest, by ich dzieci były szczęśliwe, osiągały sukcesy, a przede

wszystkim żeby były zdrowe. A zdrowie to coś więcej niż tylko brak choroby – to także prawidłowy

rozwój fizyczny i psychiczny, dobre samopoczucie, funkcjonowanie w zgodzie ze sobą i z innymi

ludźmi, spełnione i harmonijne życie. Zatem wszelkie działania prozdrowotne to „inwestycja”,

która nie może nie przynieść pozytywnych efektów. W jaki sposób zatem najlepiej pomagać swoim

dzieciom, by cieszyły się pełnią zdrowia?

 

DBANIE O WŁAŚCIWĄ DIETĘ

 Poważne skutki zdrowotne złych nawyków i błędów żywieniowych ujawniają się zwykle po kilku,

kilkunastu latach. Jednak powtarzające się u dzieci bóle brzucha, głowy, częste infekcje to pierwsze

sygnały, które powinny skłonić do przeanalizowania sposobu odżywiania dziecka. Przetworzone

przemysłowo jedzenie, unikanie produktów naturalnych (w tym kasz, razowego pieczywa, warzyw)

wywołuje zaburzenia w mikroflorze jelit, co jest przyczyną wielu chorób, na które zapadają dzieci,

szczególnie w okresie jesienno-zimowym. Nie zawsze mamy świadomość, że to właśnie

niewłaściwa dieta może spowodować podatność organizmu na takie choroby, jak zapalenia gardła,

oskrzeli, uszu, katar, kaszel. Warto zadbać nie tylko o właściwy skład posiłków, ich wielkość

i różnorodność, lecz także o odpowiednie pory ich spożywania.

 

WZMACNIANIE UKŁADU ODPORNOŚCIOWEGO

Prawidłowo działający układ odpornościowy nie tylko chroni przed chorobami, lecz także

skutecznie potrafi zwalczać infekcje, jeśli takowe się pojawią. Prezentujemy zatem sposoby

wzmacniania tego układu:

 

 spożywanie pełnowartościowego, naturalnego pożywienia,

 wyeliminowanie z diety cukru lub przynajmniej jego ograniczenie,

 spożywanie produktów zawierających błonnik,

 zapewnienie odpowiednich ilości w diecie probiotyków – produktów, które pozwalają

przywrócić naturalną florę jelit (są to m.in. jogurty, kefiry, kwaszone warzywa),

 regularna aktywność fizyczna – najlepiej na świeżym powietrzu.

 

ZASZCZEPIANIE ZDROWYCH NAWYKÓW ŻYWIENIOWYCH

Wychowując dzieci, mamy nadzieję, że pozytywne wzorce i wartości przeniosą one w swoje

dorosłe życie. Zwykle bardzo zależy nam, by dziecko dobrze się zachowywało. Tak samo powinno

nam zależeć na przekazaniu dziecku dobrych zwyczajów żywieniowych. Ponieważ rodzice są

wzorem dla swoich dzieci, należy przyjrzeć się własnym nawykom związanym z odżywianiem

i postarać się wyeliminować te, które są szkodliwe dla zdrowia. Nie można bowiem oczekiwać, że

rodzic, który np. sam nie je śniadań, nie lubi warzyw, a posiłki popija napojami gazowanymi,

przekona swoje dziecko do racjonalnego odżywiania. Warto też wprowadzać w rodzinie nowe

zwyczaje – np. zwyczaj wspólnego wymyślania i przygotowywania zdrowego posiłku, wspólne

wyprawy po warzywa i owoce, zastępowanie słodyczy pestkami słonecznika, dyni, orzechami,

migdałami.

 Dobrym zwyczajem jest również czytanie etykiet zamieszczanych na produktach spożywczych

i wybieranie tych artykułów, które są najbardziej naturalne i nie zawierają szkodliwych dla zdrowia

substancji.

 

ELIMINOWANIE BŁĘDÓW ŻYWIENIOWYCH

Najczęściej popełniane błędy żywieniowe to m.in.:

 

 niewłaściwy skład pożywienia: nadmiar tłuszczu, nadmiar białka, cukrów prostych,

niedobór błonnika,

 niezrównoważone pożywienie: chipsy, frytki, fast-foody, słodycze,

 nieregularnie spożywane i niepełnowartościowe posiłki,

 zastępowanie właściwych posiłków słodyczami,

 nadmiar żywności oczyszczonej,

 picie słodzonych soków, napojów,

 picie zbyt małej ilość wody.

 

PRZEKAZYWANIE WIEDZY NA TEMAT ZDROWEGO STYLU ŻYCIA

Źródłem wiedzy na temat żywienia i stylu życia są obecnie dla dzieci najczęściej reklamy

telewizyjne, które nie podają rzetelnych informacji na temat przedstawianych artykułów. Dzieci są

również bardzo podatne na reklamy w postaci kolorowych opakowań, gadżetów dodawanych do

produktów, itp. – producenci wszelkimi sposobami starają się przyciągnąć młodego konsumenta.

Należy zatem dołożyć wszelkich starań, aby pomóc dzieciom zdobywać wiedzę w zakresie

właściwych wyborów żywieniowych. Dzieci nie uświadamiają sobie, jak poważne skutki może mieć

np. zastępowanie drugiego śniadania chipsami czy pączkiem, i jak szybko można przytyć, wpisując

do codziennego menu niewielki batonik czy butelkę słodzonego napoju. Od najwcześniejszych lat

życia dziecka warto z nim rozmawiać na tematy związane z odżywianiem i tłumaczyć, że racjonalne

odżywianie i właściwy styl życia to najlepszy sposób na zapewnienie sobie zdrowia.

 

MOTYWOWANIE I WSPIERANIE

Podczas realizowania etapu jesiennego i zimowego programu Aktywnie po Zdrowie dzieci bardzo

dużo nauczyły się już na temat zdrowego odżywiania. Niezwykle istotne jest, by wiedzę tę mogły

stosować w praktyce. Warto chwalić je, kiedy wybierają owoce zamiast lodów czy batoników

i utwierdzać w przekonaniu, że postępują właściwie. Pomóżmy im w przygotowywaniu kolorowych

surówek, na pewno też z chęcią upieką chlebek czy bułki z razowej mąki. Jeśli dziecko ma nadwagę

lub jest otyłe, potrzebuje dobrej motywacji do zmiany niewłaściwych przyzwyczajeń i dużo

wsparcia podczas procesu odchudzania.

 

więcej na www.aktywniepozdrowie.pl

 

 

       IV  FORUM ZDROWIA DLA RODZICÓW

               ZDROWE INWESTYCJE – RODZICE NA START

Zaledwie 10–20% dorosłych Polaków regularnie uprawia sport – czy należysz do tej

chlubnej, tak nielicznej grupy? Jeśli tak, mobilizuj innych do zajęć ruchowych. Jeśli

nie – teraz jest dobry czas, by swoim działaniem „poprawić” statystykę, ale przede

wszystkim… zainwestować w zdrowie – swoje i swojego dziecka. 

W ramach międzynarodowego projektu Bridging East-West Health Gap naukowcy badali

aktywność fizyczną mieszkańców sześciu europejskich krajów: Finlandii, Rosji, Hiszpanii,

Węgier, Polski i Niemiec. Wyniki pokazały ogromne zróżnicowanie dotyczące aktywności

fizycznej, przy czym najgorzej wypadli Polacy i Węgrzy. Okazuje się, że aż 79,2% naszego

społeczeństwa prowadzi bierny tryb życia! Jakie zatem wzorce przekazujemy swoim

dzieciom?

 

Rodzic na GÓRZE

Dom rodzinny to dla dziecka miejsce zdobywania doświadczeń, czerpania wzorców

zachowania, nawyków – w tym również tych dotyczących aktywności fizycznej. Dzieci

najlepiej i najskuteczniej przyswajają sobie nawyki poprzez naśladownictwo. Stara maksyma,

że przykład idzie z góry, może więc tym razem stać się doskonałym, budującym punktem

wyjścia do korzystnych zmian w życiu. Rodzice, chcąc dać dobry przykład dziecku, powinni na

początek zainwestować w siebie – w rozwój swojej aktywności fizycznej. Wtedy łatwiej

będzie zaszczepić w dziecku „sportowego ducha” i pokazać, jak przez aktywność fizyczną

można dbać o własne ciało, a dzięki temu – o zdrowie i samopoczucie.

 

Rodzic na STARCIE

W jednej z polskich szkół rodzice stwierdzili, że faktycznie mało czasu i uwagi poświęcają

aktywności fizycznej. Bardzo żywiołowo zareagowali na przytoczone powyżej wyniki badań.

Stwierdzili, że aby wymagać od dzieci, muszą najpierw zacząć wymagać od siebie i stworzyli

tzw. grupę aktywnych. Działalność tej grupy opiera się na dobrowolnych cyklicznych

spotkaniach, w trakcie których rodzice wspólnie uprawiają wybrany sport, np. nordic walking

czy bieganie. Rodzice zdecydowali też, że na treningi będą przychodzić z dziećmi, aby

„zarazić” je aktywnością fizyczną i tym samym odciągnąć od telewizora czy komputera,

a także by wspólnie spędzić czas.

 

Rodzic na MEDAL

Jako ludzie dorośli mamy świadomość, że tzw. aktywny wypoczynek odgrywa w naszym życiu

ogromną rolę i jest dla naszego organizmu o wiele bardziej korzystny niż wypoczynek bierny.

I nie trzeba zaraz uprawiać sportów ekstremalnych – każdy z nas jest w stanie znaleźć taką

dyscyplinę sportu, którą będzie lubił i uprawianiem której może postarać się „zarazić” swoje

dziecko. Taki Rodzic jest na medal! Wytworzenie u dziecka prawidłowych nawyków już od

najmłodszych lat sprawi, że będzie ono traktowało codzienną dawkę ruchu jako coś zupełnie

naturalnego i potrzebnego. A to na pewno zaprocentuje w przyszłości – jest to zatem zdrowa

inwestycja! Jeśli nie masz pomysłu od czego zacząć, potrzebujesz motywacji, wejdź na

stronę: www.aktywniepozdrowie.pl/po-co-byc-aktywnym. Polecamy zwłaszcza artykuł

o przewrotnym tytule: „Każdy może być olimpijczykiem”.

 

III FORUM ZDROWIA DLA RODZICÓW

SZTUKA PICIA WODY

Do czego woda jest potrzebna naszemu organizmowi? Czy rzeczywiście wszyscy musimy

wypijać minimum 1,5 l płynów dziennie? Dlaczego lepiej pić systematycznie i małymi łykami,

niż rzadko i „jednym haustem"? Dowiedzmy się też o poważnych skutkach niedoborów wody

i o tym, jak uchronić dziecko przed odwodnieniem.

Picie wody można nazwać sztuką – aby wykorzystać wszystkie jej zalety, trzeba umieć

ją właściwie pić. Warto znać odpowiedź na podstawowe pytania: ile, kiedy i jak pić, żeby

zapewnić sobie lepsze samopoczucie i dobrą kondycję fizyczną. Bez pożywienia człowiek jest

w stanie przeżyć ponad tydzień, bez wody – zaledwie kilka dni. Dlaczego tak się dzieje?

Źródło życia

Woda stanowi środowisko dla wszystkich procesów życiowych, które przebiegają w organizmie:

wchodzi w skład wszystkich komórek i tkanek – nawet kości i zęby zawierają pewne ilości wody;

umożliwia przemieszczanie składników odżywczych i produktów przemiany materii na poziomie

komórki i całego organizmu; reguluje temperaturę ciała –organizm pozbywa się nadmiaru ciepła

przez parowanie wody, która wydostaje się na powierzchnię skóry jako pot; dzięki swojej

nieściśliwości woda chroni przed uszkodzeniem mózg, rdzeń kręgowy, gałki oczne, płód, a będąc

składnikiem mazi w torebkach stawowych, zmniejsza tarcie, zabezpieczając stawy przed

uszkodzeniem; jest niezbędna do prawidłowego procesu trawienia – m.in. umożliwia właściwe

działanie enzymów trawiennych oraz jest nośnikiem składników odżywczych wchłanianych

z jelit w postaci roztworu lub zawiesiny; wpływa na funkcjonowanie układu oddechowego,

ponieważ nawilża wdychane przez nas powietrze – zbyt suche powietrze powoduje wysuszenie

błon śluzowych, co z kolei ułatwia drobnoustrojom wnikanie do naszego organizmu.

Kiedy pić?

Uczucie pragnienia, daje nam znać o konieczności napicia się. Jednak uczucie pragnienia jest

opóźnione w stosunku do zapotrzebowania naszego organizmu na wodę. Czas upływający

od pojawienia się pragnienia i podjęcia odpowiednich działań tzn. wypicia napoju, jego

strawienia i zmetabolizowania, jest niekiedy zbyt długi – istnieje wtedy niebezpieczeństwo

wystąpienia objawów odwodnienia. A zatem najlepiej „wyprzedzić" moment pojawienia się

pragnienia i popijać systematycznie w ciągu dnia wodę czy inne niesłodzone napoje.

Jak pić?

Ważne jest nie tylko kiedy pić, lecz także jak pić. Często zdarza się, że gdy poczujemy

pragnienie, szybko zaspokajamy je szklanką wody czy innego napoju, wypijając ją zazwyczaj

jednym haustem, i znów „zapominamy" o piciu na jakiś czas. Jest to sposób niewątpliwie

skuteczny – udaje nam się przecież zaspokoić pragnienie – ale niestety nieefektywny. Najlepiej

pić napoje powoli i małymi łykami. Dzięki temu organizm lepiej przyswoi wypite płyny.

Ile pić?

Wiele czynników wpływa na to, ile płynów należy dziennie wypijać, m.in.: wiek, płeć, okres ciąży i laktacji, temperatura otoczenia i aktywność fizyczna. Wynika stąd, że każdy z nas potrzebuje innej ilości płynów. Szacuje się, że minimalna ilość wody potrzebna naszemu organizmowi wynosi 0,8–1 l na dobę. Światowa Organizacja Zdrowia zaleca, by dzienne spożycie wody kształtowało się na poziomie 30 ml na każdy kilogram masy ciała.

W Instytucie Żywności i Żywienia opracowano dla ludności Polski normy określające

wystarczające spożycie wody (zawartej zarówno w napojach, jak i pożywieniu):

Płeć i wiek Ilość płynów na dzień [w litrach]

Dzieci 1–3 lat 1,3

Dzieci 4–6 lat 1,7

Dzieci 7–9 lat 1,9

Dziewczęta 10–18 lat 2,1–2,3

Chłopcy 10–18 lat 2,4–3,3

Kobiety > 19 lat 2,7

 Mężczyźni > 19 lat 3

Źródło: Normy żywienia człowieka, red. nauk. M. Jarosz,

B. Bułhak-Jachymczyk, PZWL,Warszawa 2008.

Skutki niedoboru wody

Zbyt małe spożycie wody prowadzi do różnych zaburzeń w funkcjonowaniu organizmu. Przy

utracie ok. 3% wody pojawia się uczucie zmęczenia, bóle i zawroty głowy, ogólne osłabienie,

przegrzanie ciała. Większa utrata wody prowadzi do zaburzenia funkcji termoregulacyjnych

organizmu i do udaru cieplnego. Odwodnienie w granicy 20% zagraża życiu. Przy długotrwałym niedoborze płynów dochodzi do zaburzeń w pracy wątroby i nerek, co przyczynia się do gromadzenia szkodliwych produktów przemiany materii w organizmie. Dochodzi również do zaburzenia trawienia, gdyż zagęszczenie śliny utrudnia nawilżanie i przełykanie kęsów pokarmowych, a zagęszczenie soków trawiennych przyczynia się do powstawania stanów zapalnych błony śluzowej żołądka i jelit. Do pozostałych następstw niedoboru wody należąm.in. zaparcia, spadek masy ciała, suchość skóry i śluzówek, zaburzenia rytmu serca, zmiany ciśnienia krwi, schorzenia stawów.

Odwodnienie u dzieci

Odwodnienie organizmu często jest skutkiem biegunki bądź wymiotów. Są one szczególnie

groźne dla niemowląt i małych dzieci, u których utrata wody może wynieść nawet kilkanaście

procent masy ciała dziecka i spowodować bardzo poważne skutki zdrowotne. W przypadku

wystąpienia biegunki czy wymiotów należy więc pamiętać o systematycznym podawaniu

dzieciom płynów. Niekiedy wskazane jest również podawanie specjalnych płynów

nawadniających, które są wzbogacone w elektrolity, jednak ich stosowanie należy skonsultować z lekarzem.

 

Dla dobra dziecka warto przestrzegać poniższych zasad:

1. Dbaj o to, aby dziecko wypijało w ciągu dnia odpowiednią ilość płynów.

2. W trakcie intensywnej ruchowej zabawy lub zajęć sportowych podawaj dziecku płyny

lub przypominaj mu o wypiciu szklanki wody lub innego niesłodzonego napoju.

3. Zadbaj o to, by do szkoły i na wycieczki szkolne dziecko obowiązkowo brało butelkę

wody.

4. Ucz dziecko i sam też pamiętaj, że nie tylko ilość, ale również jakość wypijanych płynów

jest ważna – lepiej pić wodę źródlaną lub mineralną niż kolorowy, słodzony napój.

5. Pamiętaj, że to czy pijesz wodę i jak to robisz wpływa na kształtowanie prawidłowych

zachowań żywieniowych dziecka. Dziecko, które codziennie patrzy na rodzica

popijającego wodę źródlaną czy mineralną, samo chętniej wybierze do picia wodę, a nie

sztucznie barwione i dosładzane napoje.

Nadmiar płynów?

Nadmiar wypijanych płynów również nie jest dla nas dobry. Skutki nadmiernego spożycia

płynów zdarzają się jednak rzadko, gdyż w zdrowym organizmie nadmiar wody jest usuwany

i w ten sposób utrzymywany jest prawidłowy bilans wodny. Groźne może okazać

się jednorazowe spożycie dużej ilości płynów tzn. takiej, która znacznie przekracza maksymalne wydalanie wody przez nerki wynoszące 600–1200 ml na godzinę.

 

Najważniejsze zasady

Podsumowując, jeśli będziemy pamiętali o kilku zasadach, to niedobory wody nie powinny nam zagrażać:

1. Wypijaj odpowiednią ilość płynów w ciągu dnia tzn. 1,5–2 litry dziennie.

2. Wodę i napoje popijaj powoli, małymi łykami.

3. Wodę lub inne niesłodzone napoje popijaj systematycznie – nawet wówczas, gdy nie

za bardzo chce nam się pić – dzięki temu nie dopuścimy do strat wody w organizmie.

4. Pamiętaj o spożywaniu owoców i warzyw, które również są źródłem wody.

5. W czasie wykonywania aktywności fizycznej popijaj wodę lub inne niesłodzone płyny

6. Pamiętaj o piciu płynów nawet wtedy, kiedy jesteś poza domem – warto włożyć butelkę

wody do torebki, plecaka lub teczki, bądź postawić ją na biurku w pracy, by w każdej

chwili móc sięgnąć po łyk napoju.

7. Pamiętaj o stałym popijaniu płynów, szczególnie gdy:

 dużo czasu spędzasz w zamkniętych pomieszczeniach (zwłaszcza w czasie sezonu

grzewczego),

 pijesz dużo kawy, herbaty lub innych napojów zawierających kofeinę – co

prawda na krótko, ale jednak zwiększa ona wydalanie wody z organizmu,

 spożywasz dużo produktów wysokobiałkowych, bogatych w błonnik lub słonych,

 przebywasz w wysokiej temperaturze (nawet jeśli nie czujesz, że jest ci gorąco).

 

więcej na www.aktywniepozdrowie.pl

 

 

FORUM ZDROWIA  DLA RODZICÓW

II

SPÓJRZ, CO KUPUJESZ, CZYLI JAK CZYTAĆ ETYKIETY

 

Na pewno nie raz kupiłeś "chleb żytni", upieczony z mąki pszennej tylko z dodatkiem żytniej, albo "wędlinę drobiową", której większość masy stanowi mięso wieprzowe? Producenci stosują różne wybiegi, żeby sprzedać swoje produkty - to od Ciebie zależy, co kupujesz, bądź więc świadomym konsumentem. Dowiedzmy się o tym, co producent musi obowiązkowo umieścić  na etykiecie i jak bardzo ważne jest ich czytanie.

Etykiety znajdujące się na opakowaniach produktów spożywczych stanowią ważną informację

o produkcie i pomagają konsumentowi dokonywać świadomych wyborów żywieniowych. Przed zakupem produktu warto więc przeczytać etykietę i dowiedzieć się, czy produkt spełnia nasze oczekiwania.

 

Producent i konsument

Producent ma obowiązek umieszczania na etykiecie informacji o produkcie w sposób zrozumiały, wyraźny i czytelny. Z kolei konsument ma prawo wiedzieć, co kupuje, ile waży produkt, czy zawiera substancje dodatkowe, kto i z czego wyprodukował dany produkt. Na końcu tego artykułu podajemy, jakie informacje powinny znaleźć się na opakowaniu każdego produktu spożywczego.

 

Prawo o etykietach

Oznakowanie żywności jest przedmiotem szczegółowych regulacji prawnych. Podstawowym zagadnieniem jest zakaz podawania przez producenta informacji, które mogą konsumenta wprowadzać w błąd w zakresie charakterystyki produktu, składu, metod wytwarzania, właściwości odżywczych. Zatem oznakowanie produktu nie może przypisywać produktowi właściwości, których on nie posiada. Ponadto informacja na etykiecie nie może określać szczególnych właściwości danego produktu, jeżeli takie właściwości posiadają wszystkie podobne produkty, np. "prawdziwe masło", "jogurt zawierający wapń".

 

Czytaj etykiety!

Czytanie etykiet na produktach to bardzo ważna czynność – dobrze jest, jeśli zarówno dorośli, jak                     i dzieci mają takie przyzwyczajenie. Znakowanie produktów spożywczych może pomóc w zmianie nawyków żywieniowych, co szczególnie istotne w aspekcie narastającego problemu nadwagi

 i otyłości wśród dzieci. Konsument czytający etykiety może dowiedzieć się np. ile cukru jest w danym produkcie i na tej podstawie zrezygnować z zakupu. Często nadmierna konsumpcja wynika

 z niewiedzy. Dlatego warto zachęcać dzieci do czytania informacji znajdującej się na opakowaniach, by one również dokonywały świadomych wyborów żywieniowych. Informacje, które powinny znaleźć się na opakowaniu każdego produktu spożywczego:

 Nazwa produktu spożywczego – jest to nazwa zwyczajowa lub inna ustalona dla danego

rodzaju produktu.

 Skład – jest to spis wszystkich surowców, które zostały użyte w procesie produkcji. Jako pierwszy będzie wymieniony składnik znajdujący się w produkcie w największej ilości. Obowiązek podawania wykazu składników nie dotyczy produktów jednoskładnikowych (np. kaszy jęczmiennej, cukru). Spis zawiera także nazwy substancji dodatkowych (np. glutaminian sodu) lub ich numery (np. E-621). Podawanie składu produktu jest szczególnie istotne dla osób, które z różnych przyczyn (np. z powodu alergii) nie mogą spożywać danego składnika, np. glutenu, lub produktu - nasion sezamu czy orzeszków ziemnych. Nie zawsze też określony produkt ma tradycyjny skład. Na podstawie samej

nazwy możemy mylnie określić, co dany produkt zawiera, ponieważ jesteśmy przyzwyczajeni do innego składu.

 

 Termin przydatności do spożycia – termin, po upływie którego produkt nie powinien być

spożywany.

 Waga netto lub liczba sztuk – nie zawsze wielkość opakowania stanowi o wadze produktu, dlatego ważne jest zwracanie uwagi, ile rzeczywiście waży sam produkt.

 Wartość odżywcza – jest to ilość wybranych składników pokarmowych oraz energii zawartych w określonej porcji produktu np. w 100 g lub 100 ml, lub innej określonej porcji. Producenci żywności mogą podawać tę informację, ale nie muszą. Do podawania wartości odżywczej zobowiązani są producenci produktów spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego np. dla małych dzieci, sportowców, osób na diecie bezglutenowej. Częściowe znakowanie wartością odżywczą, czyli informacja o zawartości tłuszczu, obowiązuje producentów produktów mlecznych. W pozostałych przypadkach umieszczanie informacji o wartości odżywczej obowiązuje producentów, którzy podają na etykiecie oświadczenia żywieniowe.

 Dane producenta lub paczkującego środek spożywczy – można też podawać jedynie dane wprowadzającego produkt na rynek w przypadku, gdy jego działalność jest zarejestrowana na terenie Unii Europejskiej.

 Oznaczenie partii – najczęściej podawane w formie kodu kreskowego nadanego przez producenta. Jest to określona ilość produktu wyprodukowana, przetworzona lub zapakowana w takich samych warunkach. Oznaczenie partii produkcyjnej umożliwia identyfikację danego produktu spożywczego.

więcej na   www.aktywniepozdrowie.pl

 

 

 

UCZYMY DZIECI ZDROWIEGO ODŻYWIANIA

 

Dzieci często nie lubią lub nie chcą jeść tego, co jest niezbędne do ich prawidłowego rozwoju. Niestety bardzo często są to warzywa. O to kilka wskazówek jak przekonać dzieci do zdrowego odżywiania oraz od czego należy rozpocząć taką edukację.

Warzywne sztuczki !

 

Najprostszym sposobem jest przygotowywanie ciekawych potraw oraz niezwykłych form produktów. To mogą być na przykład surówki czy sałatki ułożone w fantazyjne kompozycje czy wzory. Skuteczne może być także łączenie ulubionych potraw dziecka z warzywami, np. naleśniki. Jak wiadomo dzieci bardzo lubią soki. Warto więc zrobić soki wyciskane ze świeżych warzyw. Jednak najzdrowsze będą bez dodatku cukru. Na bazie warzyw można przygotować również koktajle, na przykład z dodatkiem owoców lub mlecznych napojów, takich jak jogurt naturalny.

Z warzyw można też przygotować zdrowe przekąski np. "chipsy warzywne" z marchewki lub buraka. Istnieje wiele przepisów na tego typu dania, które z łatwością można wykonać w domu

Z punktu widzenia dziecka będą bardzo atrakcyjne, a przy tym odżywcze.

Jednak należy pamiętać, iż dzieci chętnie jedzą tylko te produkty, które znają i preferują ich smak. W celu zwiększenia preferencji spożycia warzyw skutecznym sposobem będzie edukacja oraz ich duży udział w codziennej diecie.

Jak skończyć z niezdrowymi przekąskami?

Po pierwsze – rodzice powinni stanowić przykład i oduczyć się jedzenia niezdrowych rzeczy, bo to oni, jako pierwsi podają dzieciom produkty i uczą swoje pociechy zdrowych lub niezdrowych zachowań żywieniowych. To podstawa.

Po drugie - ważne jest unikanie miejsc i okoliczności, w których serwowana jest niezdrowa żywność. Warto pamiętać, że częste żywienie poza domem, zwłaszcza jeśli wiąże się z korzystaniem z fast foodów, sprzyja wyrabianiu złych nawyków. Trzeba też podkreślić, że często największym winowajcą bywa reklama produktów spożywczych – zwłaszcza telewizyjna. Dlatego należy rozsądnie ograniczać dziecku czas spędzany przed telewizorem.

Jak wyrobić u dzieci dobre nawyki w dziedzinie żywienia?

Warto zacząć od nas samych. Edukacja rodziców jest najważniejsza, bo to ich wiedza ostatecznie w dużej mierze przełoży się na to, jak będą postępowały dzieci.

Dobrym sposobem jest zaangażowanie dziecka w robienie zakupów i przygotowywanie posiłków. Podczas takich wspólnych zakupów dziecko mogłoby być uczone tego, co jest dobre, zdrowe. Wiedzę tę można poszerzać podczas wspólnego przygotowywania posiłków. W ten sposób dziecko uczy się składu poszczególnych potraw, a przy okazji można uświadamiać je na temat wartości i roli składników pokarmowych. Warto przy tym wykorzystać fakt, że dzieci z reguły chętnie jedzą to, co same przygotowały - są wtedy z siebie bardzo dumne.

I mają do tego powody.

Jak przekonać dzieci, że mamy rację?

Przede wszystkim istotna jest profilaktyka i edukacja, która powinna się zacząć już w wieku przedszkolnym. Istnieje wiele programów rządowych i pozarządowych, dotyczących zdrowego stylu życia, w tym racjonalnego żywienia. Aktywny udział w tego typu akcjach może uświadamiać dziecko. Warto też wykorzystywać pewne już istniejące postawy względem żywienia, ale tylko wtedy, kiedy są one prawidłowe. Na przykład wiele młodych dziewczyn bardzo interesuje się swoją dietą i doskonale wie, jakie jest przełożenie spożywania niezdrowych produktów na figurę. Taką racjonalną postawę można delikatnie i umiejętnie wspierać. Dużą i ważną rolę w uświadamianiu młodych ludzi pełnią rodzice

więcej na www.aktywniepozdrowie.
 

PLANOWANIE POSIŁKÓW – ZASADY I BŁĘDY

 

Chodź może wydają się oczywiste, warto jeszcze raz przypomnieć podstawowe zasady  dotyczące prawidłowego odżywiania dzieci i młodzieży. Nauka to duży wysiłek umysłowy i fizyczny dla rozwijającego się organizmu. Istnieją reguły, dzięki którym można ułatwić ten proces.

Wiele pisze się na temat odpowiedniego odżywiania, wszelkiego rodzaju diet i tych „absolutnie koniecznych” składników niezbędnych do życia i rozwoju. W gąszczu zaleceń, często zapominamy o najbardziej podstawowych zasadach.

 

Ile i kiedy?

Najlepiej jest, jeśli dziecko jada 4 do 5 posiłków w ciągu dnia o stałych porach – umożliwia to równomierne rozłożenie energii oraz właściwe zaopatrzenie organizmu w potrzebne składniki odżywcze. Podstawą są 3 posiłki – śniadanie, obiad i kolacja. To szczególnie istotne, gdy na dworze jest zimno. Niezwykle ważne jest też drugie śniadanie. Nauka to naprawdę ciężka praca i dlatego, nawet jeśli śniadanie było obfite i bogate w składniki odżywcze, to po trzech, najwyżej czterech godzinach dziecko powinno zjeść kolejny pełnowartościowy posiłek. Należy też pamiętać, aby kolację jadać najpóźniej 2-3 godziny przed snem, tak aby pokarm został właściwie strawiony i by następnego dnia dziecko obudziło się z apetytem na śniadanie.

 

Dlaczego nie batony?

Jednym z najważniejszych składników odżywczych jest glukoza – cukier prosty, który warunkuje właściwą pracę mózgu. Jednak zbyt duża jej ilość, pojawiająca się w organizmie m.in. po spożyciu słodzonych napojów, cukierków, czekolady i innych słodyczy, powoduje gwałtowne wahania poziomu cukru we krwi. Nie jest dobre dla mózgu, który najpierw dostaje zbyt dużo „paliwa”, by za chwilę nie mieć go prawie wcale. Zatem posiłki powinny dostarczać organizmowi cukrów (węglowodanów) złożonych z dużą ilością błonnika pokarmowego. Wtedy trawienie odbywa się w sposób harmonijny, dzięki czemu poziom cukru we krwi utrzymuje się na stałym poziomie.

 

Do picia

… Woda to najlepszy napój. Mała butelka wody, mineralnej niegazowanej lub przegotowanej z kranu, powinna stanowić „wyposażenie” szkolnego plecaka. Potrzebuje jej cały organizm, a szczególnie mózg, który – odwodniony – nie będzie funkcjonował prawidłowo. Od czasu do czasu dziecku można dać jednodniowy soczek, np. marchewkowy.

Nie poleca się natomiast różnego rodzaju 2 napojów słodzonych czy soków sporządzanych na bazie koncentratów Zawierają one zbyt dużo cukrów prostych, co – jak wyjaśniliśmy – nie jest korzystne, oraz przyczyniają się do powstawania próchnicy.

 

Pochłonięci nauką

Najczęściej popełniane przez dzieci i młodzież błędy żywieniowe to: niewłaściwy rozkład posiłków w ciągu dnia                       i ich wielkość. Uczniowie zaaferowani różnorodnością szkolnych zajęć mówią, że nie czują głodu.. Potrafią wytrzymać wiele godzin bez jedzenia, aby późnym wieczorem zjeść nadmiernie kaloryczną kolację. Nie służy to zdrowiu. Jeśli przerwy między posiłkami są zbyt długie, dochodzi do znacznego spadku glukozy we krwi, co powoduje obniżenie wydolności umysłowej i fizycznej, w tym zwłaszcza trudności z koncentracją w ciągu lekcji, rozdrażnienie i niewłaściwe zachowania. Jadanie zaś na przykład tylko dwóch obfitych posiłków sprzyja procesowi odkładania tłuszczu.

 

Na stołówce

Jeżeli dziecko zostaje w świetlicy lub przychodzi na drugą zmianę, obowiązkowo powinno zjeść w szkole obiad. Warto wiedzieć, że rodzice mają wpływ na to, jakie posiłki są serwowane ich dzieciom. Można poprosić nauczyciela, aby na zebraniu przedstawił szkolny jadłospis i zachęcić innych rodziców do podzielenia się uwagami na ten temat. To, co jedzą nasze dzieci w szkole, nie jest sprawą wygody szkolnego personelu –                 liczy się przede wszystkim dobro i zdrowie tych, którzy są tutaj najważniejsi, czyli uczniów.

 

Drodzy Rodzice!

Choć niewątpliwie wymaga to pracy i zaangażowania, własnoręcznie przygotowanie dziecku zdrowego pierwszego i drugiego śniadania oraz przekonanie go, by zjadło w szkole to ostatnie, jest wartością nie do przecenienia. To nie tylko wkład w sukcesy szkolne dziecka, lecz przede wszystkim długofalowa inwestycja                     w jego zdrowie i właściwy rozwój fizyczny i psychiczny.

więcej na www.aktywniepozdrowie.pl

 

FORUM I

DLACZEGO SPOSÓB ŻYWIENIA DZIECI

JEST SPRAWĄ BARDZO WAŻNĄ?

 

Ø       Przyczyną wielu chorób – głównie trudnej do wyleczenia otyłości wieku dziecięcego

– jest niewłaściwe odżywianie. Problem nadwagi i otyłości w Polsce dotyczy już 20% dzieci!

Ø       Zła dieta powodujenieprawidłowy rozwój fizyczny dziecka, a także jest przyczyną wielu problemów natury psychicznej –od kłopotów z koncentracją, poprzez trudności z nauką, aż po skrajne nastroje, a nawetagresję.

Ø       Zadbanie o właściwe odżywianie dziecka jest budowaniem bazy dla jego zdrowia, sprawności umysłowej i fizycznej teraz i w przyszłości!

 

Jednym z największych problemów zdrowotnych w naszym kraju jest otyłość. W Polsce, obok Wielkiej Brytanii, odnotowuje się największą w Europie dynamikę wzrostu nadwagi  i otyłości wśród dzieci i młodzieży*. Według badań Instytutu Żywności i Żywienia w okresie od 1992 do 2000 roku dwukrotnie wzrosła liczba dzieci  i młodzieży z otyłością.

 

Nadwaga i otyłość u dzieci

Przyczyną otyłości jest najczęściej, oprócz braku ruchu, nadmierna kaloryczność pożywienia przy jednoczesnym niedoborze podstawowych składników odżywczych. Dzieci uwielbiają tłuste i słodkie pożywienie – chętnie zjedzą np. pizzę z keczupem i majonezem, ale surówki już nie tkną. Jednak lubiane przez dzieci produkty  i potrawy zwykle są ubogie w podstawowe składniki odżywcze (lub całkiem ich pozbawione). W efekcie dzieci mają znaczne niedobory witamin i składników mineralnych, czyli są niedożywione, następstwem czego jest wiele chorób, które pozornie z żywieniem nie mają związku.

UWAGA!Otyłość wieku dziecięcego jest znacznie trudniejsza do wyleczenia niż otyłość dorosłych. U dorosłych istniejące komórki tłuszczowe zwiększają swoje rozmiary, natomiast u dzieci komórki tłuszczowe namnażają się, by potem zwiększać swoją objętość.

„Towarzyska” otyłość

Powikłaniami otyłości jest wiele ciężkich chorób – od cukrzycy typu II, poprzez choroby serca i naczyń, po schorzenia stawów i nowotwory. Choć choroby te kojarzymy ze starszymi osobami, trzeba mieć świadomość, że błędy i zaniedbania żywieniowe w okresie dzieciństwa zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia tych schorzeń. Eksperci Światowej Organizacji Zdrowia alarmują, że osoba, która wkracza w dorosły wiek z otyłością, ma 18-krotnie wyższe ryzyko zachorowania na cukrzycę niż jej rówieśnik o prawidłowej masie ciała.

Skutki złego odżywiania

Otyłość należy do najbardziej widocznych skutków złego odżywiania – są jednak inne, mniej oczywiste, ale równie poważne następstwa niewłaściwej diety:

 

·       Osłabienie układu odpornościowego– zwykle nie zdajemy sobie sprawy, że to właśnie nieprawidłowe żywienie jest bardzo często powodem powtarzających się u dzieci chorób gardła, oskrzeli, uszu, katarów, kaszlu (zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym).

 

·       Problemy natury psychicznej– mało kto jest świadomy faktu, że kłopoty z koncentracją u dzieci, zaburzenia pamięci, uleganie skrajnym nastrojom, zachowania nadpobudliwe i agresywne mogą być spowodowane nieprawidłowym odżywianiem. Mózg jest niezwykle wrażliwy na wahania poziomu cukru we krwi i łatwo zaburzyć jego pracę (patrz ulotka „Bez śniadania nie ma nauczania”). Ponadto w wyniku niedoboru witamin i minerałów zakłóceniu ulega praca pozostałych narządów, co może wywoływać ww. objawy.

 

·       Obniżenie sprawności fizycznej– choć wydaje się to oczywiste, warto podkreślić, że nieprawidłowa dieta powoduje u dzieci obniżenie poziomu aktywności i sprawności fizycznej. Dzieci te łatwiej się męczą, mają różne dolegliwości, wolą więc spędzać czas, oglądając telewizję lub grając na komputerze.

Nie tylko jakość, lecz także ilość

Najlepiej jest, jeśli dziecko jada 4 do 5 posiłków w ciągu dnia o stałych porach – umożliwia to równomierne dostarczanie energii organizmowi. Podstawą są 3 ciepłeposiłki – śniadanie, obiad i kolacja. Niezwykle ważne jest też pełnowartościowe drugie śniadanie. Uczniowie zaaferowani szkolnymi zajęciami mówią, że nie czują głodu. Potrafią wytrzymać wiele godzin bez jedzenia, aby późnym wieczorem zjeść nadmiernie kaloryczną kolację. Jednak zbyt długie przerwy między posiłkami powodują obniżenie wydolności umysłowej i fizycznej. Jadanie zaś np. tylko dwóch obfitych posiłków w ciągu dnia sprzyja procesowi odkładania tłuszczu. Należy też pamiętać, aby kolację jadać najpóźniej o godz. 18, tak aby pokarm został właściwie strawiony.

Drodzy Rodzice!

Na pewno trudno od razu ogarnąć te wszystkie informacje. Z pomocą przychodzi starannie      i kompetentnie przygotowany program „Aktywnie po Zdrowie”. Jego celem jest m.in. uczenie dzieci zasad zdrowego odżywiania, motywowanie ich do wprowadzania w życiu korzystnych dla zdrowia zmian, w tym do zwiększenia aktywności fizycznej. Chcemy też wspierać Was w trudnym zadaniu, jakim jest takie wychowywanie dzieci, by wyrosły na zdrowych, mądrych i szczęśliwych ludzi. Przez kolejne miesiące trwania programu będziemy przekazywać wiedzę na temat zdrowego stylu życia, a do Waszej dyspozycji oddajemy cały portal „Aktywnie po Zdrowie” – niezwykle bogate źródło rzetelnych naukowych informacji w postaci zajmujących artykułów.

 

Głęboko wierzymy, że zdrowy styl życia – właściwa dieta i codzienna aktywność fizyczna – pozwala zachować zdrowie, sprzyja dobremu samopoczuciu, a także wspiera prawidłowe przyswajanie wiedzy w długoletnim procesie kształcenia dzieci.

 

FORUM II

                                                                                        

BEZ ŚNIADANIA NIE MA NAUCZANIA

 

Ø       Dzieci, które nie jedzą śniadania przed wyjściem do szkoły mają znacznie gorsze wyniki w nauce.

Ø       Pieniądze otrzymane od rodziców na zakup śniadania w szkole dzieci najczęściej wydają na słodycze i/lub fast foody – tłuste, bardzo słone lub słodkie pokarmy, których spożywanie prowadzi do otyłości.

Ø       Szczególnie niebezpieczne dla zdrowia rozwijającego się organizmu, a zwłaszcza pracy mózgu, są gwałtowne skoki poziomu cukru we krwi, które powstają po spożyciu ww. produktów, czyli słodyczy i fast foodów.

Śniadanie to najważniejszy posiłek w ciągu dnia!

To pierwszy posiłek po najdłuższym okresie odpoczynku w ciągu doby, tak więc konieczne jest dostarczenie energii oraz niezbędnych składników odżywczych, aby przygotować cały organizm, a zwłaszcza mózg, do ciężkiej pracy, jaką jest nauka. Należy więc konsekwentnie stosować zasadę, że dzieci nie wychodzą rano  z domu bez zjedzenia śniadania, a do szkoły zabierają przygotowane drugie śniadanie.

Energia dla mózgu

Podstawowym składnikiem, którego obecność warunkuje właściwą pracę mózgu, jest glukoza należąca do węglowodanów (cukrów) prostych. Glukoza występuje w owocach i miodzie oraz jest produkowana przez organizm z węglowodanów złożonych. Dlatego śniadanie, jak też następne posiłki w ciągu dnia powinny zaopatrywać organizm w węglowodany, ale powinny to być węglowodany złożone z dużą ilością błonnika pokarmowego (czyli razowe pieczywo, nieoczyszczone płatki zbożowe i kasze) – wtedy trawienie odbywa się w sposób harmonijny i tak samo wydzielana jest insulina. Dzięki temu poziom cukru utrzymuje się na stałym poziomie.

Uwaga na słodkie śniadania!

Szkodliwe dla pracy mózgu i całego organizmu jest spożywanie przez dzieci słodkich śniadań – słodkich płatków śniadaniowych, dżemów, czekoladowych czy orzechowych kremów z białym pieczywem lub bułkami, oraz picie słodzonej herbaty. Tego typu pożywienie powoduje gwałtowny wzrost poziomu cukru we krwi, a następnie, w wyniku działania insuliny, równie gwałtowny jego spadek. Zaburza to pracę mózgu, który najpierw jest „zalany” energią, a następnie niemalże całkowicie jej pozbawiony, skutkiem czego dziecko ma kłopoty z koncentracją, trudno mu skupić uwagę na słowach nauczyciela, nie przyswaja prawidłowo wiadomości, może przeżywać skrajne nastroje, być pobudzone, nawet agresywne, a za chwilę ospałe i zmęczone.

 

CO NAJLEPIEJ JEŚĆ NA ŚNIADANIE?

Bardzo dobrą propozycją jest przyrządzone w domu musli*, czyli potrawa zbożowa z dodatkiem świeżych owoców. Jest to danie, które – w zależności od dodatków – każdego dnia może wyglądać i smakować inaczej. Podstawowym składnikiem musli są płatki zbożowe (owsiane, żytnie, jaglane), a cennym uzupełnieniem – owoce, pestki słonecznika, dyni, sezam, migdały i orzechy oraz jogurt wymieszany z niewielką ilością miodu.

Późną jesienią, zimą i wczesną wiosną śniadanie powinno być ciepłe! Do musli zamiast jogurtu dodajemy podgrzane mleko, zwiększamy ilość płatków, a świeże owoce częściowo zastępujemy

suszonymi. Rozgrzewającym i smacznym ciepłym daniem śniadaniowym jest również tradycyjna owsianka np.  z dodatkiem rodzynków i posiekanych orzechów, jak też kasza lub płatki jaglane.

Zarówno na pierwsze, jak i drugie śniadanie kanapki szykujemy najlepiej z chleba razowego lub graham – tego typu pieczywo, w przeciwieństwie do białych bułek i jasnego chleba, zawiera duże ilości ważnych składników mineralnych oraz błonnika – ich obecność warunkuje harmonijne trawienie i właściwe przyswajanie potrzebnych składników odżywczych. Ważnym składnikiem kanapek jest prawdziwe masło – w dziale Ogólne zasady żywienia na stronie www.aktywniepozdrowie.pl. znajduje się cykl artykułów na temat tłuszczów. Warto przeczytać, dlaczego to masło                     i oliwa (a nie różnego rodzaju margaryny do smarowania pieczywa) są najbardziej wskazane dla dzieci.

Uzupełnieniem posiłku powinny być produkty białkowe – najlepiej twarożki (uwaga na kupne twarożki smakowe – zawierają wiele sztucznych dodatków!), pasty – z warzyw strączkowych, jajeczne i rybne, plasterki pieczonego w domu mięsa albo też ciepłe potrawy z jaj.

Kanapki zawsze urozmaicamy kolorowymi warzywami (dostępnymi w danym sezonie) – ogórkami świeżymi lub kwaszonymi, pomidorami, rzodkiewkami, papryką oraz zieleniną: szczypiorem, kiełkami, liśćmi sałaty lub cykorii itd. Im bardziej kolorowo, tym lepiej. Zasada ta dotyczy również drugiego śniadania – do szkoły szykujemy dziecku obrane i pokrojone marchewki, ogórki, cząstki papryki i inne warzywa oraz owoce.

Co do picia?

Do picia najlepsza jest woda, gdy na dworze jest ciepło, lub herbata owocowa albo kawa zbożowa, gdy chłodniej. Do szkoły dziecku koniecznie trzeba dawać coś do picia! Najlepiej woda niegazowaną w małej plastikowej butelce, od czasu do czasu jednodniowy sok np. marchewkowy (przelany do wygodnie odkręcanej butelki), pitny jogurt naturalny czy kefir. Nie poleca się natomiast wszelkiego rodzaju napojów słodzonych, jak też napojów czy soków sporządzanych na bazie koncentratów (zawierają one sztuczne barwniki i dodatki smakowe).

Drugie śniadanie

Powyższe zasady stosujemy podczas przygotowywania drugiego śniadania. Nawet jeśli to pierwsze było bogate w składniki odżywcze, nie można zapomnieć o kolejnej koniecznej dla zdrowia dawce kalorii i składników odżywczych. Nauka to naprawdę ciężka praca – po około trzech, a najwyżej czterech godzinach od śniadania każdy uczeń powinien zjeść pełnowartościowe drugie śniadanie.

Drodzy Rodzice!

Choć niewątpliwie wymaga to pracy i zaangażowania, własnoręcznie przygotowanie dziecku zdrowego pierwszego  i drugiego śniadania oraz przekonanie go, by zjadło w szkole to ostatnie, jest wartością nie do przecenienia. To nie tylko wkład w sukcesy szkolne dziecka, lecz przede wszystkim długofalowa inwestycja w jego zdrowie i właściwy rozwój fizyczny i psychiczny.

 

FORUM III

PRODUKTY NAJBARDZIEJ POLECANE ORAZ NIEPOŻĄDANE

W DIECIE DZIECKA

Nie jest prawdą, iż dzieci mogą jeść właściwie wszystko tylko z umiarem. Dotyczy to właściwie nie tylko dzieci, ale również dorosłych. Warto uświadomić sobie, że istnieją produkty, które nie dostarczają żadnych wartości odżywczych, a zawierają substancje toksyczne i szkodliwe dla zdrowia. Tych powinniśmy unikać, zastępując innymi, które mają pozytywny wpływ na zdrowie: zwiększają odporność i zapewniają lepsze samopoczucie.

 

CO ZATEM SŁUŻY ZDROWIU?

Do składników pożywienia odgrywających szczególnie ważną rolę w diecie dziecka należą:

 

Białka,zarówno roślinne jak i zwierzęce, węglowodany i błonnik, tłuszcze roślinne ( dostarczające nienasyconych kwasów tłuszczowych)  i zwierzęce.

Witaminy:B1, B2, B6,A, D, E oraz C, kwas foliowy.

Makro i mikroelementy,głównie zaś wapń, magnez, żelazo cynk .

Na układ odpornościowy dziecka pozytywnie wpływają również bakterie kwasu mlekowego Substancje biologicznie czynne (fitochemiczne) występujące w produktach roślinnych.

Siła działania wyżej wymienionych substancji jest największa, gdy są one dostarczane  w pełnowartościowej diecie, bogatej w konieczne i wartościowe substancje.

W zdrowej diecie powinny przeważać  produkty naturalne, nieprzetworzone, tzn. warzywa, owoce, nierafinowane kasze, brązowy ryż, razowe pieczywo.

Obok węglowodanów złożonych ( w tym poprawiającego perystaltykę jelit błonnika)  i białka dostarczają one witamin z grupy B, pierwiastków mineralnych: wapnia, magnezu,  żelaza.

 

Warzywa i owoce

Powinniśmy zapewnić dziecku możliwie jak największą ilość warzyw. Warto, aby były one serwowane do każdego posiłku. Właśnie warzywa i owoce są najlepszym źródłem witaminy C. Wielkie jej bogactwo występuje w owocach dzikiej róży, czarnej porzeczce (może być mrożona),owocach kiwi, papryce, owocach cytrusowych np. cytrynie, grapefruicie, natce zielonej pietruszki. Ta ostatnia, podobnie jak inne warzywa i owoce o kolorze zielonym dostarcza kwasu foliowego, który stymuluje syntezę przeciwciał, stąd jego szczególna rola we wzmacnianiu funkcji układu odpornościowego. Bardzo cenne  i niezastąpione w jesiennym i zimowym jadłospisie powinny być warzywa kwaszone, nie tylko kapusta, ale również buraki, selery. Dostarczają one witaminy C, jak również witamin z grupy B, zapewniają  tez  korzystny skład bakterii w przewodzie pokarmowym.

 

Nasiona roślin strączkowych

Są bardzo dobrym źródłem białka roślinnego. Aby było ono w jak największym stopniu wykorzystywane przez organizm - groch, fasolę, soczewicę, powinno się jadać  w połączeniu z kaszami, ryżem, kukurydzą. Warzywa strączkowe dostarczają też: wapnia fosforu, żelaza, witamin z grupy B, wit. C.

 

Ryby

To doskonałe źródło kwasów omega- 3, bardzo dobre źródło pełnowartościowego białka oraz witamin A i D. Obecność kwasów tłuszczowych wielonienasyconych bardzo służy zdrowiu, w szczególności zaś EPA i DHA wspomagają pracę mózgu. Zalecane jest, aby w diecie dziecka ryby występowały przynajmniej 2-3 razy w tygodniu.

 

Cennym uzupełnieniem diety, z uwagi na bardzo dużą zawartość składników mineralnych i witamin powinny być zjadane codziennie: pestki dyni, słonecznika, migdały, orzechy. Mogą one zastąpić niepożądane ze względów zdrowotnych słodycze.

 

Kefir, jogurt, fermentowane napoje mleczne

W diecie dziecka stanowią one cenne źródło białka oraz wapnia, witaminy B2. Dostarczają one bardzo cennych i wskazanych w codziennej diecie probiotyków. Szczególna ich rola polega na wywieraniu korzystnego wpływu na organizm poprzez przywrócenie i zachowanie właściwej mikroflory jelitowej. Chronią przed przeziębieniami,  pomagają  zwalczać wiele chorób. Stanowią cenną alternatywę wobec mleka.

 

Woda(najlepiej mineralna, nie gazowana, niesłodzona)

Woda jest najbardziej niezbędnym i niezastąpionym składnikiem diety. Nie zawiera kalorii, a młody organizm przyswaja ją najlepiej ze wszystkich napojów Dzieci powinny pić przynajmniej około 1 l wody. Najlepsza woda to średniozmineralizowana właściwego zawartością wapnia powyżej 150mg właściwego magnezu 50mg właściwego litrze.

 

Obok właściwego sposobu odżywiania dla zachowania zdrowia konieczna jest codzienna aktywność fizyczna. Warto wygospodarować przynajmniej pół godziny dziennie na spacer czy jogging na świeżym powietrzu.

PRO                             PRODUKTY,  KTÓRYCH LEPIEJ UNIKAĆ, ALBO PRZYNAJMNIEJ OGRANICZYĆ

Słodycze

Szczególnie kolorowe żelki, ale również batoniki, ciasteczka, słodkie przekąski. Jak można się spodziewać, zawierają one całą gamę sztucznych substancji: barwników, aromatów, ulepszaczy, poprawiaczy smaku, środków konserwujących, zwiększających także przetworzony tłuszcz, przed którym ostrzegają lekarze i dietetycy. Duże ilości rafinowanego cukru powodują „ucieczkę” witamin oraz składników mineralnych z organizmu.Słodycze nie mogą w żadnym wypadku zastępować pełnowartościowego posiłku, jakim powinno

być w szkole drugie śniadanie.

 

Wszelkiego rodzaju fast- fordy

 

Szkodliwość fast- foodów wynika po pierwsze z ich składu: dużej ilości nasyconych tłuszczów, niskiej jakości węglowodanów, dużej zawartości chlorku sodu, przy braku błonnika i korzystnych tłuszczów a także olbrzymiej ilości kalorii. Fast- foody charakteryzują się tzw. dużą gęstością kaloryczną, czyli znaczną ilością kalorii w małejmasie produktu. To one są odpowiedzialne za nadmierny przyrost wagi tych, którzy je polubili. Wartość odżywcza takiego posiłku jest bardzo niska.

Podczas długotrwałej obróbki termicznej np. ziemniaków w tłuszczach dochodzi do powstawania wielu toksycznych związków, tworzy się między innymi uznawany za rakotwórczy- akryloamid. Smażenie na tłuszczu ( nie tylko frytek) prowadzi do powstawania wolnych rodników, izomerów trans, które przyczyniają się w znacznej mierze do zachorowań na choroby układu krążenia, nowotwory, różnego rodzaju zapalenia.

Fast foody kuszą smakiem, ale należy pamiętać, że to zasługa przede wszystkim aromatów i innych sztucznych substancji dodawanych do tych produktów.

 

Chipsy

Chipsy zawierają dużo (ok. 30-40%) tłuszczu i z tego względu są bardzo kaloryczne. Podobnie jak w przypadku frytek czy innych fast- foodów, tłuszcz w chipsach, to tłuszcz szkodliwy dla zdrowia. W czasie przemysłowego smażenia jest on bardzo długo ogrzewany w temperaturze około 200C. Chipsy, podobnie jak frytki są źródłem niebezpiecznych dla akryloamidów oraz  izomerów trans. Zdarza się, że jedna zwykła paczka chipsów zawiera 500 razy więcej akryloamidów, niż dopuszczalna dawka ustalona przez WHO.

 

Kolorowe napoje gazowane

Jedna puszka napoju typu cola zawiera 10 łyżeczek cukru, 30-55mg kofeiny, 150 kcal,  a ponadto sztuczne barwniki i związki siarki i fosforu. Zamiana dodatku naturalnego cukru na cukry sztuczne np. aspartam ( w przypadku produktów light) nie jest dobrym wyjściem, gdyż wszystkie sztuczne środki zastępujące cukier nie służą zdrowiu.

Wszelkiego rodzaju napoje słodzone i wody smakowe (np. truskawkowa, malinowa) dostarczają przede wszystkim niepotrzebnego cukru ( wraz ze zbędnymi kaloriami) oraz sztucznych substancji smakowych, zapachowych i barwiących.

 

Wędliny, wędzonki

Zawierają one duże ilości azotanów i azotynów stosowanych jako podstawowe konserwanty w przypadku wędlin. Wg opinii WHO azotyny i azotany mogą zwiększać ryzyko chorób nowotworowych.

 

Gotowe dania mrożone, typu instant, produkty konserwowane

Przy wyborze produktów spożywczych dla dzieci powinniśmy kierować się zasadą, ze im bardziej przetworzony produkt, tym mniejsza jego wartość biologiczna, a tym samym zdrowotna. Znaczna zawartość soli i innych substancji konserwujących prowadzi do przewlekłego zatrucia organizmu, wymieniana jest również jako czynnik rakotwórczy.

 

Twarożki homogenizowane, słodkie jogurty i desery mleczne o długim terminie ważności.

 

Słodkie jogurty czy desery mleczne nie powinny być jadane za często z uwagi na wysoką zawartość cukru.

Poza tym długi termin ważności sugeruje konieczną zawartość substancji konserwujących, zabezpieczających przed zepsuciem.

 

Dania smażone, zawierające duże ilości tłuszczu.

 

Charakteryzują się duża kalorycznością i zawartością izomerów trans.

 

Biała mąka, białe bułki i chleb, biały ryż.

Te produkty większość z nas jada codziennie. Nawet jeśli sami wybieramy razowe pieczywo, to często wydaje się nam, że dla dzieci bardziej odpowiednie będą białe bułeczki i kasza manna niż na przykład grahamki i kasza gryczana. Coraz częstszym problemem wśród dzieci są zaparcia, a główna ich przyczyna to niska zawartość błonnika w codziennej diecie. Sprzyja temu jedzenie jasnego pieczywa, mała ilość warzyw i owoców. Białe pieczywo to przede wszystkim skrobie i cukier, pozbawione jest natomiast jakichkolwiek składników mineralnych czy witamin, głównie zaś z grupy B. Aby bułeczki były jeszcze bardziej białe i pachnące, dodaje się do nich tzw. polepszaczy.

 

FORUM IV

                           JAK POMÓC DZIECKU BYĆ ZDROWYM?

Ø     Sposób żywienia jest bardzo ważny przez całe nasze życie, ale zadbanie o prawidłowe odżywianie dziecka w okresie jego intensywnego wzrostu i rozwoju jest sprawą absolutnie priorytetową – zasoby, w które organizm zostaje wówczas wyposażony, stanowią podstawę jego rozwoju i funkcjonowania przez wszystkie lata życia.

Ø     Zaszczepianie dziecku od najwcześniejszych lat zdrowych nawyków żywieniowych   ma niezwykle istotny cel – jest nimwzmacnianie układu immunologicznego.Sprawny układ odpornościowy jest jednym z fundamentów zdrowego i szczęśliwego życia dziecka.

Ø     Rodzice stanowią wzór dla dzieci – warto przyjrzeć się własnym przyzwyczajeniom żywieniowym i postarać się zmienić te szkodliwe dla zdrowia.

       Pragnieniem wszystkich rodziców jest, by ich dzieci były szczęśliwe, osiągały sukcesy, a przede wszystkim żeby były zdrowe. A zdrowie to coś więcej niż tylko brak choroby – to także prawidłowy rozwój fizyczny i psychiczny, dobre samopoczucie, funkcjonowanie w zgodzie ze sobą i z innymi ludźmi, spełnione i harmonijne życie. Zatem wszelkie działania prozdrowotne to „inwestycja”, która nie może nie przynieść pozytywnych efektów.   W jaki sposób zatem najlepiej pomagać swoim dzieciom, by cieszyły się pełnią zdrowia?

DBANIE O WŁAŚCIWĄ DIETĘ

Poważne skutki zdrowotne złych nawyków i błędów żywieniowych ujawniają się zwykle po kilku, kilkunastu latach. Jednak powtarzające się u dzieci bóle brzucha, głowy, częste infekcje to pierwsze sygnały, które powinny skłonić do przeanalizowania sposobu odżywiania dziecka. Przetworzone przemysłowo jedzenie, unikanie produktów naturalnych (w tym kasz, razowego pieczywa, warzyw) wywołuje zaburzenia w mikroflorze jelit, co jest przyczyną wielu chorób, na które zapadają dzieci, szczególnie w okresie jesienno-zimowym. Nie zawsze mamy świadomość, że to właśnie niewłaściwa dieta może spowodować podatność organizmu na takie choroby, jak zapalenia gardła, oskrzeli, uszu, katar, kaszel. Warto zadbać nie tylko o właściwy skład posiłków, ich wielkość i różnorodność, lecz także o odpowiednie pory ich spożywania.

WZMACNIANIE UKŁADU ODPORNOŚCIOWEGO                                                                    

   Prawidłowo działający układ odpornościowy nie tylko chroni przed chorobami, lecz także skutecznie potrafi zwalczać infekcje, jeśli takowe się pojawią. Prezentujemy zatem sposoby wzmacniania tego układu:

• spożywanie pełnowartościowego, naturalnego pożywienia,
• wyeliminowanie z diety cukru lub przynajmniej jego ograniczenie,
• spożywanie produktów zawierających błonnik,
• zapewnienie odpowiednich ilości w diecie probiotyków – produktów, które pozwalają przywrócić naturalną florę jelit (są to m.in. jogurty, kefiry, kwaszone warzywa),
• regularna aktywność fizyczna – najlepiej na świeżym powietrzu.

ZASZCZEPIANIE ZDROWYCH NAWYKÓW ŻYWIENIOWYCH                                                          

 Wychowując dzieci, mamy nadzieję, że pozytywne wzorce i wartości przeniosą one w swoje dorosłe życie. Zwykle bardzo zależy nam, by dziecko dobrze się zachowywało. Tak samo powinno nam zależeć na przekazaniu dziecku dobrych zwyczajów żywieniowych. Ponieważ rodzice są wzorem dla swoich dzieci, należy przyjrzeć się własnym nawykom związanym z odżywianiem i postarać się wyeliminować te, które są szkodliwe dla zdrowia. Nie można bowiem oczekiwać, że rodzic, który np. sam nie je śniadań, nie lubi warzyw, a posiłki popija napojami gazowanymi, przekona swoje dziecko do racjonalnego odżywiania. Warto też wprowadzać w rodzinie nowe zwyczaje – np. zwyczaj wspólnego z dzieckiem wymyślania i przygotowywania zdrowego posiłku, wspólne wyprawy po warzywa i owoce, zastępowanie słodyczy pestkami słonecznika, dyni, orzechami, migdałami.  Dobrym zwyczajem jest również czytanie etykiet zamieszczanych na produktach spożywczych i wybieranie tych artykułów, które są najbardziej naturalne i nie zawierają szkodliwych dla zdrowia substancji.

 

ELIMINOWANIE BŁĘDÓW ŻYWIENIOWYCH

Najczęściej popełniane błędy żywieniowe to m.in.:

• niewłaściwy skład pożywienia: nadmiar tłuszczu, nadmiar białka, cukrów prostych, niedobór błonnika,
• niezrównoważone pożywienie: chipsy, frytki, fast foody, słodycze,
• nieregularnie spożywane i niepełnowartościowe posiłki,
• zastępowanie właściwych posiłków słodyczami,
• nadmiar żywności oczyszczonej,
• picie słodzonych soków, napojów,
• picie zbyt małej ilość wody.

PRZEKAZYWANIE WIEDZY NA TEMAT ZDROWEGO STYLU ŻYCIA                                                

Źródłem wiedzy na temat żywienia i stylu życia są obecnie dla dzieci najczęściej reklamy telewizyjne, które nie podają rzetelnych informacji na temat przedstawianych artykułów. Dzieci są również bardzo podatne na reklamy w postaci kolorowych opakowań, gadżetów dodawanych do produktów, itp. – producenci wszelkimi sposobami starają się przyciągnąć młodego konsumenta. Należy zatem dołożyć wszelkich starań, aby pomóc dzieciom zdobywać wiedzę w zakresie właściwych wyborów żywieniowych. Dzieci nie uświadamiają sobie, jak poważne skutki może mieć np. zastępowanie drugiego śniadania chipsami czy pączkiem, i jak szybko można przytyć, wpisując do codziennego menu niewielki batonik czy butelkę słodzonego napoju. Od najwcześniejszych lat życia dziecka warto z nim rozmawiać na tematy związane z odżywianiem i tłumaczyć, że racjonalne odżywianie i właściwy styl życia to najlepszy sposób na zapewnienie sobie zdrowia.

MOTYWOWANI I WSPIERANIE                                                                                                                   

Podczas realizowania etapu jesiennego i zimowego programu Aktywnie po Zdrowie dzieci bardzo dużo nauczyły się już na temat zdrowego odżywiania. Niezwykle istotne jest, by wiedzę tę mogły stosować w praktyce. Warto chwalić je, kiedy wybierają owoce zamiast lodów czy batoników i utwierdzać w przekonaniu, że postępują właściwie. Pomóżmy im w przygotowywaniu kolorowych surówek, na pewno też z chęcią upieką chlebek czy bułki z razowej mąki. Jeśli dziecko ma nadwagę lub jest otyłe, potrzebuje dobrej motywacji do zmiany niewłaściwych przyzwyczajeń i dużo wsparcia podczas procesu odchudzania.   Wszystkie najważniejsze informacje na ten temat można znaleźć na stronie www.aktywniepozdrowie.plw dziale: Podstawowe zasady żywienia.

 

FORUM V

 

AKTYWNOŚĆ RUCHOWA – WAŻNY ELEMENT ZDROWIA I ROZWOJU DZIECKA

 

Aktywność ruchowa to niezbędna ilość ruchu - ćwiczeń fizycznych - potrzebna do rozwoju i zachowania zdrowia. Optymalna ilość ruchu zapewnia prawidłowy przebieg procesów fizjologicznych i metabolicznych. Aktywność fizyczna w wieku dziecięcym jest istotnym czynnikiem determinującym wszechstronny rozwój organizmu oraz  kształtującym prawidłową postawę ciała. W znacznym stopniu wpływa na  wyrabianie podstawowych cech motorycznych, w tym:  zwinności, zręczności, gibkości, szybkości, siły. Pomaga w uczeniu się wielu umiejętności ruchowych niezbędnych w dalszym życiu.

 

Poprzez odpowiednie dawkowanie ruchu (przede wszystkim na świeżym powietrzu) zwiększamy odporność fizjologiczną i kształtujemy pozytywne nawyki ruchowe. Aktywność fizyczna przyczynia się  do  usprawnienia  funkcji całego organizmu,
co prowadzi do poprawy zdrowia oraz podniesienia sprawności fizycznej dzieci.
Znaczenie aktywności ruchowej dla rozwoju organizmu przejawia się również w sferze psychicznej i społecznej gdyż pozwala wyrabiać cechy, które są niezbędne w życiu dorosłego człowieka takie jak: odporność na stresy, równowaga emocjonalna, wytrzymałość psychiczna.

Aktywność fizyczna poprawia stan zdrowia na różne sposoby:

• Usprawnienie pracy serca,
• obniża ryzyko chorób sercowo-naczyniowych,
• zwiększa ilość masy kostnej,
• chroni przed osteoporozą,
• nasila spalanie kalorii,
• sprzyja obniżeniu masy ciała i utrzymaniu pożądanej wagi,
• prowadzi do wzrostu podstawowej przemiany materii,
• zmniejsza apetyt,
• pomaga w redukcji masy tłuszczowej ciała.

 

Tymczasem, jak wynika z badań, aktywność fizyczna  dzieci i młodzieży w Polsce jest zastraszająco niska. Poświęcają oni zbyt mało czasu na różne formy aktywności ruchowej, spędzając zbyt dużo czasu przed telewizorem i komputerem. Niepokojąco  narasta zjawiska bierności, które jest  najbardziej widoczne w wieku około pokwitaniowym (11 -15 roku życia). Większość dzieci (od 62% do 72%) nie uprawia żadnego sportu.
Ten stan rzeczy w znacznym stopniu przyczynia się do wzrostu pokolenia ludzi biernych, nieaktywnych i narażonych na coraz większą ilość chorób.
Tak szkoła, jak i dom rodzinny, mając na uwadze prawidłowy jego rozwój dziecka, winny tak zagospodarować czas ucznia, aby nie zabrakło w nim tak ważnego elementu, jakim jest ruch. Zaplanowana aktywność fizyczna (a więc pływanie, jazda na łyżwach czy rolkach,  granie w piłkę, bieganie) powinna wynosić nie mniej niż godzinę dziennie.  Bardzo Korzystne dla zdrowia jest zastępowanie siedzenia przed telewizorem czy komputerem czynnym  wypoczynkiem. Dzięki ćwiczeniom rozwijają się mięśnie, do organizmu dostarczana jest większa ilość tlenu, dzięki czemu lepiej przebiegają różne procesy zachodzące w organizmie.

 

 

 

Wspólna jazda na rowerze, na nartach, łyżwach, pływanie - to doskonałe formy spędzania wolnego czasu rodziców z dziećmi. To dobry czas na integrację, bycie razem, ale także wyrabianie zdrowych nawyków. Uprawiając różne formy aktywności fizycznej wspieramy rozwój swoich dzieci, sprawiamy przyjemność zarówno im jak i sobie samym.

 

 

 

 

 

FORUM ZDROWIA DLA RODZICÓW

 

 

JAK POMÓC DZIECKU BYĆ ZDROWYM?

 

 

 

Nowy rower? Mp4? Wakacje w ciepłych krajach? – wyścig prezentów dla dzieci z okazji urodzin, imienin, świąt, komunii, sięga apogeum. Jednak jeden z najcenniejszych darów, jaki możesz ofiarować swojemu dziecku, nie wymaga pieniędzy! To ZDROWY SPOSÓB

 

DŻYWIANIA SIĘ i ZDROWE NAWYKI ŻYWIENIOWE. Dar ten leży całkowicie w gestii rodziców.

 

Sposób żywienia wywiera wpływ na zdrowie przez całe życie człowieka, ale najbardziej istotny jest w okresie intensywnego wzrostu i rozwoju. Zasoby, w które zostanie wówczas wyposażony organizm, są podstawą jego rozwoju i dobrego funkcjonowania przez całe życie.

 

 

Mamo, Tato – wyjaśnijcie

 

 

 

Rolą rodziców i nauczycieli jest uświadamianie tego faktu dzieciom już od najmłodszych lat oraz motywowanie ich do podejmowania właściwych dla zdrowia decyzji. Dzieci i młodzież nie mają bowiem zbyt wielu możliwości doświadczania na sobie skutków niewłaściwego sposobu odżywiania. Na efekty pewnych zachowań czeka się czasem kilka, kilkanaście lat. Warto więc pomóc naszym dzieciom uchronić się przed chorobami, które wiążą się ze złym odżywianiem.

 

 

 

Choroby a odżywianie

 

 

Hipokrates, nazywany ojcem współczesnej medycyny, mówił: „Jesteś tym, co jesz”. Zatem już wtedy zdawano sobie sprawę z tego, że zdrowie zależy od jakości spożywanego pokarmu, a niewłaściwe odżywianie jest przyczyną chorób. Lista „chorób z jedzenia” jest długa. Oto niektóre z nich:

 

 otyłość,
 choroby układu krążenia,
 częste infekcje, stany zapalne,
 alergie,
 cukrzyca,
 choroby układu pokarmowego,
 nowotwory,
 hipercholesterolemia (nadmiar cholesterolu w surowicy krwi),
 osteoporoza,
 zespół niedożywienia,
 nadpobudliwość, nadmierna drażliwość, nagłe wybuchy agresji, jak również apatia i osłabienie.


Problemy związane ze zdrowiem ujawniają się częściej w wieku dojrzałym niż w dzieciństwie. Jednak nieprawidłowy sposób odżywiania w przypadku wielu dzieci nie pozostaje bez wpływu na ich zdrowie. Bóle brzucha, głowy, częste infekcje to pierwsze sygnały, które powinny skłonić do przeanalizowania sposobu odżywiania dziecka

Czas działania

 

 

Dzieci nie uświadamiają sobie, jak poważne skutki może mieć zastępowanie drugiego śniadania batonikiem czy pączkiem, i jak szybko można przytyć, wpisując do codziennego menu niewielki batonik czy butelkę słodzonego napoju lub soku. Trzeba z nimi rozmawiać i od najwcześniejszych lat życia tłumaczyć, że racjonalne odżywianie i właściwy styl życia to najlepszy sposób na zapewnienie zdrowia teraz i w przyszłości. Ogromne znaczenie ma również dawanie dobrego przykładu swoim własnym zachowaniem.

 

 

 

Nasze błędy = błędy dzieci

 

 

 

Aby skutecznie pomagać dziecku w dokonywaniu mądrych wyborów związanych ze zdrowym stylem życia, warto uświadomić sobie najczęściej popełniane własne błędy żywieniowe oraz te popełniane przez dzieci i młodzież. To m.in.:

 

 

 niewłaściwy skład pożywienia: nadmiar tłuszczu, nadmiar białka, cukrów prostych, niedobór błonnika,
 niezrównoważone pożywienie – chipsy, frytki, fast foody,
 nieregularne i niepełnowartościowe posiłki,
 zastępowanie właściwych posiłków słodyczami,
 nadmiar żywności oczyszczonej,
 picie słodzonych soków, napojów,
 picie zbyt małej ilość wody.

Skuteczna pomoc

 

Zaszczepianie dziecku od najwcześniejszych lat zdrowych nawyków żywieniowych ma niezwykle istotny cel – to wzmacnianie układu immunologicznego chroniącego organizm przed chorobami i zwalczającego je, jeśli wystąpią. Sprawny układ odpornościowy jest jednym z fundamentów zdrowego i szczęśliwego życia dziecka. Prezentujemy zatem różne sposoby na wzmocnienie tego układu:

 

 aktywność fizyczna,
 pełnowartościowe pożywienie,
 eliminacja cukru,
 oczyszczanie organizmu (duża rola błonnika),
 stosowanie – w razie potrzeby – suplementów,
 udział w diecie probiotyków (probiotyki to produkty, które pozwalają przywrócić naturalną florę jelit, m.in.: jogurty, kefiry, napoje mleczne fermentowane, kwaszone warzywa).
Drodzy Rodzice!
Na pewno trudno od razu ogarnąć te wszystkie informacje. Z pomocą przychodzi starannie i kompetentnie przygotowany program „Aktywnie po Zdrowie”.
więcej na www.aktywniepozdrowie.pl