• Rodzice

  • Rodzice

        • Wskazówki i porady dla rodziców dzieci z trudnościami w nauce

        • 1 / 19

          Wskazówki i porady  

          dla rodziców  dziecka z trudnościami w nauce

          Przyczyny niepowodzeń szkolnych uczniów są złożone i wielorakie. Mogą tkwić np.: w postępowaniu samego ucznia jego motywach i przejawach jak również w niedociągnięciach w pracy dydaktyczno – wychowawczej. Przyczyny te mogą się także odnosić do czynników od ucznia niezależnych np.:  długotrwała choroba, niekorzystna atmosfera panująca w rodzinie. Istotną przyczyną niepowodzeń szkolnych jest również nieharmonijny rozwój umysłowy dziecka, czyli rozwój jest prawidłowy lecz nie przebiega równomiernie we wszystkich funkcjach. Należy skorzystać wówczas z Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej i  przeprowadzić dziecku badania  psychologiczno- pedagogicznym. Badania takie – diagnostyczne prowadzą specjaliści  z Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej, gdzie rodzice mogą się zgłosić z  wnioskiem, który znajduje się na stronie internetowej Poradni .  Badania są bezpłatne i odbywają się tylko za zgodą rodziców /prawnych opiekunów. Po badaniu rodzice otrzymują  pisemną opinię psychologiczno- pedagogiczną z diagnozą.  Jest to dokument, który opisuje słabe i mocne strony dziecka, jego  funkcjonowanie i  przyczyny  trudności w nauce oraz  zalecenia  Poradni dla ucznia  w szkole np. dostosowania wymagań edukacyjnych  do jego możliwości i potrzeb psychofizycznych, a także zalecenia dla rodziców.  Praca z dzieckiem z problemami dydaktycznymi  wymaga  codziennego  wsparcie ze strony najbliższych.  
          Często zbyt późno wykryte u ucznia zaburzenia rozwojowe oraz wszelkie zaniedbania mogą doprowadzić do nagromadzenia się braków w wiadomościach szkolnych.  Często najtrudniejsze dla rodziców jest zaakceptowanie faktu, że dziecko ma trudności w nauce. Uczeń, który nie jest w stanie zaspokoić ambicji rodziców, znajduje się  w wyjątkowo trudnej sytuacji. Bardzo często rodzice krytykują wtedy swoje dziecko,  porównują z innymi, a ono czuje wówczas, że zawiodło oczekiwania rodziców. Dlatego też, rodzice  powinni wiedzieć, że podstawowym warunkiem skutecznej pomocy dziecku są komunikaty, że jest ono kochane i akceptowane pomimo jego trudności.
           
          Jak pomagać dziecku, które ma trudności w nauce?

          1. Należy jak najwcześniej poinformować wychowawcę klasy o trudnościach dziecka; omówić jego problem oraz dostarczyć opinię psychologiczno – pedagogiczną z Poradni.  
           

          2. Trzeba interesować się postępami dziecka; rodzice powinni systematycznie uczęszczać na zebrania klasowe i wykazywać zainteresowanie problemami dziecka. Ważne jest również odpowiednie zachowanie rodzica po przyjściu z wywiadówki, należy powstrzymać negatywne emocje. Najlepiej dać sobie czas na wyciszenie, by później podczas rozmowy z dzieckiem przekazać mu pozytywne informacje o nim jak i negatywne, a  gdy pojawią się problemy wspólnie ustalić ich rozwiązanie.
           

          3. Bardzo istotna jest pomoc dziecku w odrabianiu lekcji – rodzicu wspieraj, ale nie wyręczaj..Dziecko z ,,trudnościami w nauce” winno wykonywać więcej ćwiczeń utrwalających materiał szkolny. Warto w domu też wspólnie powtarzać materiał z lekcji, aby nie dopuścić do nagromadzenia się zaległości, które w konsekwencji mogą doprowadzić do tego, że dziecko nie będzie w stanie sprostać wymaganiom szkolnym. Pomagając dziecku w odrabianiu zadań domowych należy go  wdrażać do samodzielnej

          2 / 19

          pracy. Pomaganie to nie odrabianie za dziecko W razie zauważenia trudności trzeba pomóc dziecku w taki sposób, aby nie czuło własnej nieudolności. Pracy z dzieckiem w domu powinien podjąć się rodzic bardziej opanowany, spokojniejszy, bardziej tolerancyjny na niepowodzenia dziecka czyli  ten, kto ma najwięcej cierpliwości. Rodzic winien dopilnować, aby dziecko miało zawsze odrobioną pracę domową, spakowany plecak, niezbędne przybory do szkoły na następny dzień, itp.
           

          4. Nie należy przeceniać znaczenia oceny.
          Oceny otrzymane w szkole decydują o tym czy dziecko jest radosne, smutne, akceptowane czy odrzucone. Istotne jest, aby rodzic doceniał zawsze pracę dziecka, jego zaangażowanie w pracę, chwalił nawet za najmniejsze osiągnięcia. Dziecko będzie wtedy zadowolone i zmobilizowane do dalszego wysiłku. Rodzic nie powinien porównywać ocen swojego dziecka z ocenami rówieśników czy rodzeństwa.
           

          5. Rodzic winien motywować dziecko do nauki.
          Motywacja jest siłą do nauki, a skutecznym środkiem jest np. drobna nagroda, uznanie rodziców. Jeśli rodzic będzie interesować się tym, co dziecko robiło w szkole, przeglądać na bieżąco zeszyty dziecka, czytać wspólnie notatki z zajęć, chwalić dziecko gdy wykona ćwiczenie poprawnie – wtedy dziecko będzie czuło satysfakcję z własnych osiągnięć i chętniej będzie się uczyło.
          Dziecko powinno wiedzieć, że rodzice są po jego stronie i może zawsze na nich liczyć. Ważne jest zapewnienie atmosfery zrozumienia, akceptacji i życzliwości.
           

          6. Istotne w postępowaniu rodzica jest budowanie w dziecku poczucia jego własnej wartości.
          Dziecko będzie pozytywnie myślało o sobie, gdy będzie miało poczucie własnej wartości. Znaczną rolę w budowaniu poczucia wartości dziecka ma wychowanie. Dziecko tworzy wiedzę o sobie na podstawie usłyszanych informacji, od najmłodszych lat myśli o sobie, analizuje co mówi o nim otoczenie. Z uwagi na to istotna jest pozytywna komunikacja, wzmacnianie, pochwały w odniesieniu do realnych sytuacji i zachowań dziecka.
           

          7. Opracowanie planu dnia i organizacja czasu wolnego.
          Dziecku należy w ciągu dnia wyznaczyć czas na naukę oraz czas wolny od zajęć. Bez pomocy rodziców we właściwym zaplanowaniu i zorganizowaniu dnia, dziecko zwłaszcza małe, szybko się zniechęci, gdyż nie poradzi sobie z organizacją czasu.  Odpowiednią ilość czasu należy przeznaczyć na odrabianie lekcji i naukę. Konieczne jest zadbanie także o odpoczynek. Najlepszą formą spędzenia wolnego czasu jest aktywność fizyczna – np.: zabawa na świeżym powietrzu, jazda na rowerze, ma to bardzo duże znaczenie dla prawidłowego rozwoju dziecka. Ważne jest również wspólne spędzanie czasu wolnego np.: rodzinne spacery, wspólne wyjście na lody, wycieczki, gry stolikowe.

          8. Dobrze jest ustalić stałe godziny pracy, dostosowane do indywidualnych możliwości dziecka z uwzględnieniem warunków domowych. Chodzi tu o wykorzystanie biologicznego zegara organizmu. Jeśli dziecko odrabia lekcje zawsze o tej samej porze, to jego organizm po jakimś czasie nastawia się w tych godzinach na wysiłek intelektualny i jest bardziej efektywny. Należy od początku przyzwyczaić dziecko do wykonywania zadań domowych o

          3 / 19

          tym samym czasie – rodzic winien być konsekwentny w przestrzeganiu przyjętej zasady.
           

          9 .Przygotowanie miejsca pracy, wykonywanie zadań powinno odbywać się stale w tym samym miejscu (najlepiej, jeśli będzie to własny pokój i własne biurko). Zrobienie porządku na biurku i ułożenie pod ręką wszystkich rzeczy potrzebnych do odrabiania. Jeśli dziecko ma przygotowane  wszystkie potrzebne do lekcji pomoce i przybory nie traci czasu na ich szukanie w trakcie odrabiania. Taka przerwa rozprasza  i często trzeba zadanie rozpoczynać od nowa.  
           

          10. Należy zwrócić uwagę na ułożenie ciała, wysokość krzesła dostosować do wysokości biurka i wzrostu dziecka, zadbać o dobre oświetlenie oraz spokój /wyłączenie radia, TV Nieprawidłowo dobrana wysokość krzesła, oprócz zagrożenia wadą postawy, powoduje zmęczenie (dziecko „wierci się”), a to z kolei przeszkadza w skupieniu. Nieprawidłowe oświetlenie może osłabiać wzrok oraz powodować znużenie, zmęczenie czy bóle głowy. Takie sytuacje znacznie obniżają motywację do wysiłku intelektualnego i dziecko chce jak najprędzej zakończyć odrabianie lekcji.
           

          11. Ograniczenie sytuacji, które mogą działać na dziecko rozpraszająco.
          Gdy dziecko ma problemy z koncentracją uwagi, należy ograniczyć mu podczas pracy wszelkie bodźce, które by mu przeszkadzały (głośna muzyka, odgłosy  z innych pomieszczeń, rozmowy telefoniczne itp.). Miejsce do pracy powinno być uprzątnięte, bez zbędnych przedmiotów przykuwających wzrok dziecka i rozpraszających jego uwagę. Obserwując u dziecka podczas ćwiczeń spadek zainteresowania, rozprężenie uwagi, należy przerwać ćwiczenia i zorganizować mu np.: zabawę słowną w dokończenie wyrazów, kto powie więcej wyrazów na daną literę, kilka ćwiczeń ruchowych, czy chwilę rozmowy itp.

          12. Ustalić plan odrabiania lekcji z uwzględnieniem przerw i konsekwentnie go przestrzegać. Istotne jest by stosować, gdy zachodzi konieczność, małe przerwy w nauce. Dziecko powinno po każdych 45 minutach pracy robić 5-10 minutowe przerwy;Im dziecko ma większe trudności z koncentracją, tym przerwy powinny być częstsze i dłuższe. W miarę postępów należy wydłużać czas wysiłku intelektualnego i skracać przerwy. Podczas pracy nie należy rozpraszać uwagi dziecka, nie odrywać od pracy, nie obciążać go innymi pracami, nie absorbować pobocznymi tematami.

          13. Ważne jest stopniowanie trudności – najpierw należy wykonywać zadania trudniejsze, które wymagają więcej energii, a później przejść do zadań łatwiejszych. Większość uczniów zostawia sobie to co trudne na koniec. W efekcie nastawienie do odrabiania lekcji jest negatywne a motywacja znacznie spada, bo przed nami jeszcze np.: „ta okropna matematyka”.Wybór także uzależniony jest od uzdolnień i zainteresowań dziecka oraz od jego właściwości psychicznych. Dziecko  pracujące szybko i energicznie, niech zacznie od przedmiotu najtrudniejszego dla niego, a  na koniec niech zostawi łatwe. Dziecko które ma trudności z zabraniem się do pracy powinno zaczynać od przedmiotu, który lubi lub zadania łatwego, po to aby nie zniechęciło się od razu do lekcji.

          14. Przed rozpoczęciem odrabiania każdego przedmiotu, należy określić zakres materiału do opanowania – przeczytać polecenia, pytania, które są na końcu tematu, sprawdzić czy prawidłowo zostały przez dziecko zrozumiane, wątpliwości i niejasności

          4 / 19

          wyjaśnić. Naukowo zostało dowiedzione, że człowiek o wiele lepiej się uczy, gdy wie, czego ma się nauczyć. Czytając materiał (temat) uczeń na ogół nie wie co jest bardziej ważne a co mniej i stara się zapamiętać wszystko albo też wykonuje czynność czytania bez skupianiem się na treści. Jeśli zapozna się z pytaniami przed czytaniem, wie jakie informacje są ważne i jego uwaga jest skierowana na ich szukanie. Taka technika poprawia rozumienie czytanych treści, gdyż po przeczytaniu fragmentu (akapitu), żeby stwierdzić, czy zawiera odpowiedź na pytanie musi dokonać analizy informacji w nim zawartych, a tym samym lepiej je zapamięta.

          15. Najlepiej jest odrabiać lekcje w dniu, w którym zostały zadane. Odrabiając lekcje w dniu, w którym zostały zadane, dotyczące przerabianego w szkole materiału uczeń bazuje na świeżych informacjach i je utrwala. Zostawiając je na ostatnią chwilę zapomina wiele informacji i musi się uczy ich od początku.

          16. Przepytać dziecko - odpowiadanie w domu na głos pozwala na sformułowanie myśli i przełożenie na wypowiedź ustną. Dzieci odpytywane w szkole często mówią „ale ja się uczyłem” i na ogół to jest prawda. Ludzie dorośli też miewają problemy z szybkim przełożenie myśli na słowa. Takie odpytanie w domu pozwala na ułożenie wypowiedzi. Zapytane w szkole ma większą łatwość wysłowienia się.

          17.Jeśli dziecko nie lubi jakiegoś przedmiotu, należy znaleźć jakieś ciekawostki i zainteresować je nimi. Dobrze jest zainteresować dziecko tym przedmiotem za pomocą filmów, ciekawostek, książek, itd.

          18. Przy sprawdzaniu najpierw należy zauważyć i podkreślić to co zostało zrobione dobrze, a dopiero potem wskazać błędy i je omówić.

          Często słyszę od Rodziców „jak chce to potrafi”, czyli, jeśli zrobi źle, to zrobił to specjalnie, żeby dostać złą ocenę? Dzieci chcą otrzymywać dobre stopnie i gdy odrabiają to robią to na miarę swoich możliwości, motywacji i umiejętności uczenia. Rodzice sprawdzając wskazują na błędy. Dziecko odbiera to: „tyle się napracowałem i wszystko źle”, co bardzo obniża motywację i zniechęca do pracy. Jeśli jednak Rodzic zauważy i doceni wysiłek, pokaże najpierw to co zostało zrobione dobrze a potem wskaże błędy, to dziecko chętniej podejmie się dalszego wysiłku.

           

          19. Sprawdzając zaznaczamy gdzie są błędy, nie poprawiamy, tylko staramy się wyjaśnić na czym błąd polega i pytaniami pomocniczymi naprowadzamy na prawidłowy tok myślenia.

           

          20. Rodzicom bardzo zależy, żeby ich dziecko dobrze się uczyło i otrzymywało dobre stopnie. Pomoc rodziców musi być przemyślana, nie może to być wyręczanie dziecka  z jego  obowiązków. Między pomaganiem a odrabianiem za dziecko jest bardzo cienka linia. Mówiąc dziecku „teraz zrób to, a to należy zrobić tak” odrabiają za nie. Tłumacząc polecenia wyrabiają w nim tzw. „lenistwo umysłowe”. Po co dziecko ma zastanawiać się o co chodzi skoro obok siedzi mama lub tata i wystarczy zapytać – będzie prędzej.

           

          21. Po wykonaniu każdego zadania, wymagającego od dziecka wysiłku, należy je pochwalić.

          Dzieciom trzeba pomagać, muszą wiedzieć, że mogą na rodziców liczyć. Mądra

          5 / 19

          pomoc rozwija w nich samodzielność, wiarę w siebie i swoje możliwości oraz chęć pokonywania trudności i motywację do wysiłku intelektualnego.

          Kiedy dziecko nie powinno odrabiać lekcji?


          1. Dziecko nie powinno odrabiać lekcji bezpośrednio po zakończeniu zajęć w szkole, ponieważ jest zmęczone i ma prawo do odpoczynku. Czasami wystarczy pół godziny lub godzina wytchnienia.
          2. Bezpośrednio po obfitym posiłku, zwłaszcza głównym tj. obiedzie, kolacji – ponieważ organizm nastawiony jest na trawienie.
          3. Późnym wieczorem, po godzinie 20- 21.

           

          Lektura dla Rodziców:

           

          • 1. Faber, E. Mazlish ,,Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały. Jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły”, ,,Jak mówić żeby dzieci się uczyły”,  

          • 2. Media Rodzina; G.W. Green ,,Jak pomagać dziecku w nauce” Warszawa 1997r;  

          • 3. D. Stipek K. Seal ,,Jak nakłonić dziecko do nauki”, Warszawa 2002r.
             

           

          Praca z dzieckiem z trudnościami w czytaniu i pisaniu  

          oraz  

           z dzieckiem dyslektycznym

           

           

           

          Ćwiczenia w pisaniu i czytaniu wykonywane w domu pod kontrolą rodziców.

           

          I. Ćwiczenia w czytaniu: Czytanie „ we dwoje”. Przeprowadzamy je wtedy, gdy dziecko ma znaczne trudności w czytaniu, np. czyta po literze, nie potrafi złożyć literek. Tekst czyta się powoli, ale tak, aby nie dzielić wyrazów, lecz odczytywać je w całości. W miarę poprawy głos dorosłego zanika, dziecko czyta samodzielnie. Ćwiczenie to powinno być wykonywane codziennie, przynajmniej dziesięć minut.

          Czytanie pod kontrolą osoby dorosłej. Prowadzimy je wówczas, gdy dziecko już nie literuje, lecz potrafi czytać samodzielnie (choć nie zawsze poprawnie). Ćwiczenie polega na tym, że dziecko czyta tekst powoli, a dorosły poprawia jego błędy. Dziecko powinno używać zakładki, którą przesuwa na kolejne linijki tekstu.

          Czytanie sposobem kombinowanym. Dziecko czyta głośno przez dziesięć minut pod kontrolą osoby dorosłej. Następnie czyta po cichu a przeczytaną treść opowiada. Można zadać dziecku pytania pomocnicze. Jeśli jednak nie rozumie przeczytanego fragmentu, powinno przeczytać go powtórnie. Ostatnim etapem ćwiczenia może być np. namalowanie obrazka związanego z treścią.  

           

          6 / 19

          Ćwiczenia w pisaniu : Ćwiczenia w pisaniu z pamięci stosujemy, gdy dziecko opanowało już umiejętność zapisywania i odczytywania wyrazów.  

          Przebiegać one powinny w następującej kolejności:  

           

          • 1. Dziecko odczytuje zdanie wybrane do pisania (podpis pod obrazkiem, krótkie zdanie z elementarza).

          • 2. Liczy na palcach wyrazy w nim zawarte wymawiając je głośno.  

          • 3. Spoglądając na wzór, układa całe zdania z liter ruchomego alfabetu.  

          • 4. Każdy wyraz dzieli na litery, wymawiając odpowiednie głoski i biorąc każdą literę do ręki. Klaszcze tyle razy, ile jest liter w wyrazie, albo stuka ołówkiem o stolik.  

          • 5. Składa zdania z powrotem i odczytuje je jeszcze raz całe.

          • 6.  Każdy wyraz dzieli na sylaby, a następnie wyklaskuje (wystukuje) liczbę sylab w wyrazie.  

          • 7. Zasłania zdanie kartką papieru i pisze w zeszycie, dyktując sobie półgłosem po sylabie.

          • 8. Porównuje zapis z tekstem i poprawia samodzielnie ewentualne błędy. Dorosły kontroluje poprawność zapisu. Jednorazowa dawka pisania z pamięci nie powinna przekraczać 2-3 zdań. W miarę uzyskiwania efektów odchodzimy stopniowo od początkowych etapów (np. układania z ruchomego alfabetu).  

           

          Pisanie ze słuchu. Ćwiczenia w pisaniu ze słuchu stosujemy, gdy dziecko umie już poprawnie pisać z pamięci.  

           

          • 1. Dorosły czyta dziecku głośno całe dyktando (3-4 zdania, potem więcej zdań) i sprawdza, czy dziecko zrozumiało treść.  

          • 2. Czyta pierwsze zdanie, dziecko powtarza i liczy na palcach wyrazy (na początku nie powinno być więcej jak 3-4 wyrazy).

          • 3. Trudniejsze wyrazy dziecko układa z ruchomego alfabetu albo wyszukuje w słowniku.  

          • 4.  Dzieli te wyrazy na litery i sylaby.

          • 5.   Dorosły powtórnie czyta całe zdania, a potem zasłania ułożony trudny wyraz lub zamyka słowniczek.  

          • 6. Dziecko zapisuje całe zdanie a osoba dorosła sprawdza, czy napisało dobrze i poleca poprawić błędy (dziecko pisze ołówkiem). Pamiętajmy o tym, że dyktując, trzeba wyraźnie wymawiać każdy wyraz, aby dziecko mogło usłyszeć wszystkie głoski w każdym wyrazie.  

           

          II. Tygodniowe ćwiczenia poprawy pisowni ( KLASY STARSZE ). Dziecko powinno:  

           

          • 1. Powtórzyć i utrwalić zasady pisowni.

          • 2. Założyć zeszyt do ćwiczeń ortograficznych.  

          • 3. Na końcu zeszytu stworzyć " Słowniczek trudnych wyrazów"  

          • 4. Co dzień pisać tekst z pamięci wg schematu: - przeczytać uważnie wybrany przez siebie lub rodzica tekst (fragment ok. 4- 5 zdaniowy po ok. 5 wyrazów w zdaniu),  

          - przeczytać pierwsze zdanie, zapamiętując treść i pisownię wyrazów (uzasadnić pisownię trudnych wyrazów)  

          - powiedzieć tekst z pamięci,

          - przeczytać powtórnie zdanie sprawdzając, czy zostało dobrze zapamiętane,

          - napisać zdanie z pamięci,

          - porównać zapis ze zdaniem wzorcowym i nanieść poprawki,  

          7 / 19

          - zakryć zdanie wzorcowe i napisane; napisać ponownie to samo zdanie,  

          - sprawdzić zapis zdania (w ten sam sposób postąpić z kolejnymi zdaniami wybranego tekstu)

          - wypisać wyrazy, w których były błędy i uzasadnić ich poprawną pisownię,  

          - ułożyć z tymi wyrazami zdanie lub krzyżówkę; utworzyć rodzinę wyrazów pokrewnych  

          - wpisać te wyrazy do " Słowniczka trudnych wyrazów".  

           

          W pracy z dzieckiem dyslektycznym najbardziej skuteczne jest uczenie polisensoryczne (jednoczesne zaangażowanie kilku zmysłów). Maksymalnie trzeba wykorzystywać te zmysły, które funkcjonują prawidłowo z jednoczesnym ćwiczeniem tych słabszych.  

          W zeszytach należy usuwać wyrazy niepoprawnie napisane tak, by dziecko nie przyswajało w pamięci wzrokowej ich wadliwego obrazu graficznego poprzez:  

          • - całkowite zamazywanie,

          • -  naklejanie pasków.  

          Poprawa każdego błędu powinna rozpocząć się od przypomnienia zasad pisowni i wyjaśnienia poprawności zapisu konkretnego wyrazu. Dziecko w domu pracuje pod kontrolą osoby dorosłej.  

           

          III. Propozycje ćwiczeń - język obcy. Ćwiczenia takie są dostępne w  ofertach wydawniczych lub w internecie.  okazują się pomocne i skuteczne.  

           

          • 1. Anagramy - w wyrazie wszystkie litery są przestawione; zadaniem dziecka jest uszeregowanie ich w odpowiedniej kolejności.

          • 2. Literówki - zadaniem dziecka jest uzupełnienie liter na poziomie wyrazowym, zdaniowym lub dialogowym; ważne jest, aby wiedziało ono, ile liter dokładnie brakuje i aby rozwiązaniem było hasło będące jednocześnie sposobem kontroli.  

          • 3.  Wykreślanki - tzw. " sałatki literowe"; w mieszaninie liter dziecko musi odszukać ukryte wyrazy i wypisać je.  

          • 4. Labirynty - docierając do wnętrza labiryntu ( obierając jedyną właściwą drogę) dziecko "zbiera" po drodze litery i zapisuje rozwiązanie.  

          • 5.  Połączenia - dziecko łączy litery na poziomie wyrazowym.

          • 6.  Krzyżówki - dziecko wpisuje brakujące wyrazy; ważne, aby krzyżówki zawierały hasło (wprowadza to element samokontroli).  

          • 7. Wymowa a ortografia - przykładem takiego ćwiczenia jest zadanie w którym dziecko musi zdecydować, jaki dźwięk słyszy na końcu danego wyrazu i jaka litera lub litery  są za ten dźwięk odpowiedzialne.  

          • 8.  Rebusy - zadaniem dziecka jest odgadnięcie rebusu, w którym najważniejszą rolę odgrywają niuanse literowe w obrębie każdego wyrazu ( np. ilość dwudźwięków).  

          • 9.  Ciągi - zadaniem dziecka jest rozdzielenie ciągu liter i nadanie im formy wyrazów i zdań, ważne jest zwrócenie uwagi dziecka na pisownię małą i wielką literą.  

          • 10.  Tekst- lustro - zadaniem dziecka jest przepisanie tekstu, który został napisany w odbiciu lustrzanym.

          • 11. Znikający tekst - dziecko uzupełnia brakujące części liter, które zostały usunięte w poziomie (w obrębie wyrazu, zdania lub całego tekstu).

           

          Ważne jest, aby dziecko pracowało pod kierunkiem rodzica. Pracę samokształceniową należy skonsultować z nauczycielem języka obcego. Można go również poprosić o dodatkowe ćwiczenia.

           

          8 / 19

          Warto przeczytać :

           

          • 1. Bogdanowicz M., O dysleksji, czyli specyficznych trudnościach w czytaniu i pisaniu – odpowiedzi na pytania rodziców i nauczycieli. Lublin 1994.

          • 2. Bogdanowicz M., Adryjanek A., Różyńska M., Uczeń z dysleksją w domu. Poradnik nie tylko dla rodziców. Gdynia 2007.  

          • 3. Bogdanowicz M., Ryzyko dysleksji. Problem i diagnozowanie. Gdańsk 2002.  

          • 4. Brejnak W., Zabłocki K. J., Dysleksja w teorii i praktyce. Warszawa 1999.  

          • 5.  Brejnak W., Nie jesteś sam. Dysleksja. Warszawa 2003.  

          • 6. Baumer, Bernice H., tł. z ang. i adapt. Dorota Kozińska, Jak dyslektyczne dziecko nauczyć czytania : wypróbowana metoda dla rodziców i nauczycieli. Warszawa 2007.  

          • 7. Dąbrowska M., Moje dziecko jest dyslektykiem : poradnik i informator dla rodziców i wychowawców. Warszawa 2003.  

          • 8.  Furmański J., Wzory dyktand graficznych : ćwiczenia nie tylko dla dyslektyków. Gdańsk 2008.

          • 9.   Jurek A., Kształcenie umiejętności ortograficznych uczniów z dysleksją. Gdańsk 2008.  

          • 10.  Małasiewicz A., Wprawki w czytaniu sylabowym dla uczniów z dysleksją i nie tylko. Gdańsk 2009.  

          • 11.  Sawa B., Jeżeli dziecko źle czyta i pisze. Warszawa1999.  

          • 12.  Zakrzewska B., Moje dziecko źle czyta i pisze. Warszawa 1997.  

          • 13. Zakrzewska B., Trudności w czytaniu i pisaniu. Modele ćwiczeń. Warszawa 1999.  

           

           

           

           

          Zalecenia  dla rodziców do pracy z dzieckiem  

          z trudnościami w czytaniu i pisaniu

           

           

          • 1. Informowanie dziecka, że jego uczenie się i rozwój są dla rodziców bardzo ważne ( np. „zależy mi na tym, abyś uczył (a) się najlepiej jak potrafisz” )

          • 2.  Odpowiadanie na możliwie wiele pytań zadawanych przez dziecko a nawet zachęcanie go do ich stawiania.

          • 3.   Rezygnacja z oceniania ,krytykowania , porównywania zwłaszcza z rodzeństwem w sytuacji uczenia się.

          • 4. Docenianie najpierw wkładu pracy a później jej efektu.  

          • 5. Umiarkowane tzn. adekwatne do rezultatu chwalenie , nagradzanie pracy dziecka ( np. jeśli dziecko 6-letnie narysowało człowieka przy użyciu kilku kresek), nie mówimy : „ ale pięknie narysowałeś ‘’ ale doceniamy fakt przystąpienia do rysowania i próbę narysowania człowieka. Na pewno choć jeden element będzie godny pochwały.

          • 6.  Dostosowanie czasu trwania ćwiczeń i ich formy do możliwości dziecka( np. dla dziecka z trudnościami z koncentracją uwagi wysiłek umysłowy trwający 5-10 min. jest wystarczający, natomiast ćwiczenia mogą być przeprowadzane kilkakrotnie w

          9 / 19

          • ciągu dnia.

          • 7. Gdy dziecko bardzo niechętnie przystępuje do ćwiczeń wskazane jest pracowanie razem z nim ( np. podczas czytania jeden wyraz czyta dziecko, jeden rodzic). Umożliwienie dziecku współdecydowania o przebiegu ćwiczeń ( kiedy ?co? w jaki sposób? ) oczywiście w sposób umiarkowany, po to , aby wzięło częściową odpowiedzialność za siebie i mogło dokonać samooceny ( np. „ to zrobiłem ( am ) dobrze” , zrobiłem ( am ) to tak jak zaplanowałem( am ) ,” „świetnie mi się to udało”, „nie wiedziałem (am), że tak potrafię”, „ to będę musiał(a) poprawić, zrobić jeszcze raz”.  

           

           

          Przykładowe ćwiczenia, które można wykorzystywać przy organizowaniu w domu zajęć dziecku przejawiającemu  trudności w nauce czytania i pisania.

          • 1.W celu usprawniania percepcji słuchowej:

          • · w zabawie, wspólnie z dzieckiem rozpoznawanie i naśladowanie głosów i dźwięków z najbliższego otoczenia (zwierząt, ptaków, pojazdów itp.);

          • ·rozróżnianie słuchowe głosu lub tonów w zależności od siły (mocniejsze – słabsze);

          • ·rozpoznawanie i różnicowanie:

          – odgłosów kroków różnych osób;

          – dźwięków przesypywanych różnych przedmiotów (np. ryż, guziki, gwoździe) do naczyń wykonanych z różnych materiałów (szkoło, drewno,papier);

          – dźwięków wydawanych przez różne przedmioty (np. papier, klucze) lub po  uderzeniu w różne przedmioty (np. naczynia).

          • ·odtwarzanie struktur dźwiękowych na podstawie układów przestrzennych:

          • ·Ćwiczenie Guzikowe nutki: w odstępach w jakich dziecko usłyszy dźwięk (np. wyklaskiwany lub wystukiwany) układa guziki (np. 2 guziki – przerwa – 1 guzik – przerwa – 2 guziki). Liczba uderzeń powinna być zgodna z liczbą guzików, zaś odległość między guzikami odtwarzana jest przerwami czasowymi przy wystukiwaniu.

          • ·Ćwiczenie Abecadło: Dorosły mówi samogłoski, potem spółgłoski i prosi, by dziecko powiedziało jakiś wyraz na daną głoskę np.: s. Alternatywa: Dorosły wypowiada wyraz, a dziecko podaje jaką głoskę słyszy na początku wyrazu.

          • ·Ćwiczenie Obrazkowe poszukiwania: Rodzic poleca dziecku wyszukanie na ilustracji elementów przedstawiających przedmioty rozpoczynające się określoną głoską np. e, k, p.

          • ·Ćwiczenie Zabawne zdania: Dorosły wypowiada dwa zdania, dziecko porównuje je pod względem długości.

          • ·Ćwiczenie Podobne pary: Rodzic czyta wyrazy np. biurko – piórko, prosi, aby dziecko klasnęło lub podskoczyło, gdy słyszy „p”, a nic nie robiło gdy słyszy „b”.

          10 / 19

          • ·Ćwiczenie Tajemnicze słowo: Rodzic mówi słowa artykułując każdą głoskę osobno, zachowując dłuższe przerwy np.: a – p – a – r – a – t. Dziecko zgaduje jaki wyraz rodzic wypowiedział.

          • ·Ćwiczenie Poszukiwanie sylab: Dziecko otrzymuje krótki tekst do czytania, pod którym wypisane są sylaby. Po przeczytaniu tekstu dziecko odnajduje je w czytance i podkreśla.

          • ·Ćwiczenie Wstawianie ściany: Rodzic wypowiada „zlepione” zdanie np. „Dziśranopadałśnieg”. Dziecko powoli wypowiada zdanie wyodrębniając kolejne wyrazy: „Dziś rano padał śnieg”.

          • 2.W celu usprawniania percepcji i pamięci wzrokowej:

          • ·Ćwiczenia architektoniczne Układanie patyczków, klocków wg wzoru.

          • ·Ćwiczenia obrazkowe pociętych fotografii z gazet itp – dobieranie brakujących części do obrazków, ciekawą alternatywą jest również ćwiczenie w wyszukiwaniu różnic i podobieństw między obrazkami, wyszukiwanie podobnych przedmiotów na dwóch różnych obrazkach.

          • ·Ćwiczenia pamięciowe Zapamiętanie jak największej ilości przedmiotów, osób pokazanych na obrazkach. Dziecko udziela odpowiedzi na pytania związane z obrazkami np. Czy na zdjęciu był kotek? itd.

          • ·Labirynty graficzne – poszukiwanie drogi.

          • ·Figury geometryczne Segregowanie figur wg. określonych cech np. barwy, formy.

          • ·Ćwiczenia manipulacyjne Lepienie z modeliny, gliny, plasteliny lub wyginanie liter z drutu, pisanie palcem po piasku, kaszy itp.

          • ·Ćwiczenia literowe Dziecko wyszukuje w tekście tylko te wyrazy, w których występuje np. litera „j”; Dziecko wyszukuje i skreśla określone litery w tekście.

          • ·Ćwiczenia pamięciowe Rodzic układa przed dzieckiem różne przedmioty, a następnie przykrywa je i chowa. Dziecko podaje ich nazwy w kolejności w jakiej były eksponowane.

          • ·Do ćwiczeń percepcji wzrokowej służą również takie gry jak: Memory...

           

          • 3.W celu usprawniania motoryki – sprawności manualnej:

          • ·Ćwiczenia ręki:

          • ·Malowanie na plecach innej osoby lub w powietrzu ruchem ręki form kolistych, kwadratowych, trójkątnych itp., potem rysowanie po tablicy i malowanie na kartkach;

          • ·Labirynty;

          • ·Zagadki rysunkowe – łączenie punktów;

          • ·Owijanie skakanki wokół dłoni, kręcenie skakanką;

          • ·Naśladowanie ruchów gry na pianinie, skrzypcach, flecie;

          11 / 19

          • ·Ugniatanie (w kulki) i darcie papieru;

          • ·Nawlekanie koralików, wydzieranki, wyginanie kształtów z miękkiego drutu, składanki z papieru (np. popularne samoloty);

          • ·Kreślenie szlaczków;

          • ·Obrysowanie, kolorowanie i wycinanie figur geometrycznych;

          • ·Dyktanda graficzne;

          • ·Wycinanie liter;

          • ·Ćwiczenia ręki i całego ciała:

          • ·Zabawa w naśladowaniu przylotu i odlotu bocianów, zwierząt, drzewo na wietrze, obrotów kół lokomotywy;

          • ·Naśladowanie ruchów przedstawiających lot małego ptaszka, malowanie ścian, wkręcenie śruby;

          • 4.W celu usprawniania czytania:

          • ·Najważniejsza w usprawnianiu czytania jest systematyczność. Dziecko powinno czytać codziennie, początkowo głośno przy pomocy i pod kontrolą rodziców, później samodzielnie.

          • ·Dzieciom, które mają trudności z analizą i syntezą wyrazów warto przygotować teksty, w których sylaby są oznaczone kolorami np.: Maja lubi soki. Kolory służą unikaniu głoskowania w celu scalania wyrazów i zdań. Dziecko powinno czytać teksty sylabami, a potem całościowo, zawsze kilkakrotnie, aż do uzyskania płynności.

          • ·Bardzo dobre efekty daje także tzw. „czytanie we dwoje”. Dorosły czyta tekst powoli razem z dzieckiem tak, aby nie dzielić wyrazów lecz odczytywać je w całości. W miarę ćwiczeń głos dorosłego będzie zanikał.

           

           

           

           

           

           

          Wskazówki dla rodziców dzieci klas I- III  

          z trudnościami  w nauce matematyki

           


          1. Stwarzaj swojemu dziecku warunki i pozwalaj na samodzielne badanie i eksperymentowanie. Jest to najlepsza droga rozwoju myślenia, poznawania zmian zachodzących w otaczającym świecie, własnych możliwości sprawczych i złożoności