Celem powszechnego profilaktycznego programu UPRIGHT było zwiększenie świadomości tego, jak ważna jest dbałość o zdrowie psychiczne i kształtowanie kultury dobrostanu psychicznego w szkołach.
Program Upright w roku szkolnym 2022/2023 był realizowany w oparciu o podręcznik DOBROSTAN DLA WSZYSTKICH . Podręcznik składał się z aktywności opracowanych po to, aby poszerzyć ćwiczenia odporności psychicznej organizowane podczas lekcji tak, aby mogła brać w nich udział cała społeczność szkoły, ze szczególnym uwzględnieniem uczniów kl. VII, którzy uczestniczyli w programie w tamtym roku szkolnym. W tym „całoszkolnym” podejściu do udziału w programie zapraszano wszystkich pracowników szkoły, uczniów i nauczycieli a także rodziców.
Ćwiczenia programu DOBROSTAN DLA WSZYSTKICH wzmacniały ochronne czynniki takie jak: integracja, przynależność, aktywny udział i pozytywne relacje. Czynniki te sprzyjały budowaniu dobrego klimatu w szkole. Do osiągnięcia celu programu służył zestaw czterech grup ćwiczeń tworzących zbiorową odporność psychiczną.
- (A) ćwiczenia grupowe,
- (B) sesje uważności/mindfulness,
- (C) prezentacje plakatów ,
- (D) wysyłanie cyfrowych wiadomości ( krótkie wiadomości tekstowe).
W roku szkolnym 2022/2023 Szkolnymi Koordynatorami programu Upright byli :
- Jolanta Rainczuk pedagog
- Joanna Kuczma logopeda ( w roku szkolnym 2021/2022)
- Joanna Sztyma bibliotekarz
- Małgorzata Merczyńska nauczyciel techniki
- Celina Piertoń nauczyciel wspomagający
- Jowita Jezioro – Wolska nauczyciel plastyki
- Elżbieta Śliwiak nauczyciel wychowania fizycznego
- Małgorzata Janicka – Gałka psycholog ( w roku szkolnym 2022/2023)
Nauczyciele w tamtym roku szkolnym wykazywali się dużą kreatywnością i zaangażowaniem w przygotowaniu się do zajęć profilaktycznych w klasach VI dostosowując je do potrzeb i możliwości uczniów.
W tym roku szkolnym zaangażowanie koordynatorów w program UPRIGHT stworzyło szanse na zbudowanie nowej kultury organizacyjnej sprzyjającej zachowaniu dobrej kondycji psychicznej całej społeczności szkolnej.
Na stronie internetowej szkoły stworzono zakładkę "Program Upright", gdzie zamieszczano aktualne informacje o programie, prezentacje multimedialne, zdjęcia z przeprowadzonych akcji,inicjatyw, konkursów, wykonane plakaty, prace plastyczne .Ponadto na platformie internetowej Teams znajdują się informacje, pliki, prezentacje, scenariusze, konspekty, podręcznik i filmy edukacyjne.
Pierwsze działanie , które objęło swym zasięgiem całą społeczność szkolną było zorganizowanie UPRIGHTowego Drzewka Życzliwości, które wyrosło w holu naszej szkoły, a które nasi uczniowie ubrali w kolorowe karteczki serdeczności. Uczniowie, nauczyciele wyrażali pozytywne myśli, życzenia, podziękowania , przepisy na dobry dzień, czy lepszy nastrój i zapisywali je na owych karteczkach. Zainteresowanie uczniów przerosło nasze najśmielsze oczekiwania . A nasze drzewo bogaciło się coraz bardziej, rozsiewając dobrą energię.
UPRIGHTowemu Drzewku towarzyszyły także zrywki rozwieszane przez kilka dni w całej szkole. Czasem trudno ubrać w słowa to, co chcielibyśmy powiedzieć. Zrywki dały gotowe rozwiązanie. Wystarczyło tylko oderwać odpowiednią i podarować komu chcemy. Każdy mógł powiedzieć drugiemu coś miłego, czy za coś podziękować. Dzięki tej akcji doceniliśmy siłę dobrego słowa oraz zauważyliśmy magię codziennych drobiazgów. Życzliwość, wdzięczność, dobry nastrój, świetny humor i uważność towarzyszyło tej społecznej inicjatywie.
Następna akcja została zorganizowana w okołoświątecznym czasie i kryła się pod nazwą :
"Spontaniczny dobry uczynek - bądź dobry dla innych i dla siebie czyli UPRIGHT PRZED ŚWIĘTAMI". Do biblioteki szkolnej zaprosiliśmy najpierw klasy VII , potem pozostałych uczniów na projekcje filmu „Podaj dalej” w reżyserii Mimi Leder. To niezwykła filmowa opowieść o wrażliwym chłopaku, który w ramach zadania domowego miał pomóc trzem osobom. W rezultacie, dzięki łańcuchowi, który uruchomił pomoc dotarła znacznie dalej niż przypuszczał. Chłopiec pragnący zmienić świat , uczynił go lepszym poprzez akcję pełną dobrych uczynków. Obejrzany film wywarł ogromne wrażenie na uczniach i pokazał , że każdy może pomagać, nie trzeba być ani wielkim ani zasobnym, żeby dać początek łańcuchowi pomocy. Wszystko zaczyna się od małego gestu, na który zdobyć może się każdy, jeśli tylko tego pragnie.
My również w praktyce sprawdziliśmy, czy dobre uczynki czynią nas szczęśliwymi. Dlatego też klasy VII na godzinie wychowawczej zastanawiały się nad następującymi kwestiami:
Pomyśl, co NIEMATERIALNEGO! możesz podarować drugiej osobie?
Jaki DOBRY UCZYNEK możesz spełnić?
Następnie uczniowie zapisywali pomysły na symbolicznym prezenciku i przypinali w specjalnym dużym UPRIGHTOWYM prezencie, który był umieszczony w holu korytarza. Potem akcja ta, rozszerzona została na całą szkołę, a podczas kiermaszu świątecznego zaprosiliśmy do udziału również rodziców.
Dzięki wspólnemu działaniu powstała wielka paczka gotowych przepisów na to, by umilić ten wyjątkowy czas i sprawić, by świat stał się lepszy.
Kolejnym działaniem w ramach programu Upright było zorganizowanie konkursu plastycznego dla klas IV- VIII pt. "Każdy jest inny i to jest okey". Celem konkursu było pokazanie jak dzieci widzą drugiego człowieka, czy dobre dla nich jest to, że się różnimy i co to wnosi do naszego życia. Pięć prac zostało nagrodzonych (były 2 wyróżnienia). Prace były technicznie i estetyczne na wysokim poziomie. Uczniowie przygotowując prace plasyczne wykazali się dużą pomysłowością i kreatywnością. Pokazały, że dzieci widzą, iż druga osoba wnosi w nasze życie wiele nowych rzeczy, na które warto zwrócić uwagę. W dziełach uczniów można było zauważyć , że każdy ma prawo do inności i bycia sobą. Z wszystkich prac powstała piękna wystawa w holu , gdzie mogli ją oglądać i podziwiać uczniowie, nauczyciele i rodzice.
W drugim semestrze 2022/23 r. przeprowadzono w klasach ósmych zajęcia psychoedukacyjne pt."Zachowania ryzykowne, a poczucie własnej wartości". Temat ten miał na celu uświadomić dzieciom najważniejsze obszary życia.Aby budowały swoje poczucie wartości,akceptacji i miłości do siebie. W przeciwnym wypadku, brak wiary w siebie może powodować w młodych ludziach poczucie zależności od innych i skłonność do zachowań ryzykownych tj.sięganie po używki, substancje psychoaktywne i inne zachowania skrajne w ich życiu. Na stronie internetowej szkoły został umieszczony również artykuł pt.: Upright
"okiem" psychologa.
Na zakończenie realizacji programu Upright zorganizowaliśmy akcję
pt. " Pochwal kogoś w Internecie" . Wychowawcy klas 0 -VIII dostali instukcję, jak należy włączyć się do akcji. Nauczyciele przeprowadzili rozmowy z uczniami na temat pozytywnego wpływu chwalenia innych osób na samoocenę, zarówno osoby chwalonej, ale i chwalącej , co wpływa na poczucie własnej wartości . Każdy uczeń miał za zadanie przygotować sobie kogoś i za co chciałby go pochwalić : kolegę, czy koleżankę, nauczyciela ...
W dniach 13-14 czerwca w holu korytarza przy wystawie plakatów tematycznych Upright oraz specjalnie przygotowanej dekoracji do tego celu - każdy dorosły, dziecko mogło przyjść samemu i pochwalić kogoś lub przyjść z osobą chwaloną. Sposób był dowolny można było zaprezentować się osobiście lub czytać z kartki bądź pokazać wcześniej przygotowany plakat. Wszystkie chętne osoby zostały sfotografowane i nagrane, a zdjęcia i krótkie filmiki umieszczone zostały na stronie internetowej szkoły w zakładce "Upright". Wyszła z tego bardzo dobra i pożyteczna akcja pełna radości, humoru, budująca poczucie wartości.
Organizowanie wielu działań, akcji w ramach programu Upright wymagało całościowego podejścia do szkoły, zachęcało do tworzenia bezpiecznego i opiekuńczego środowiska do nauki oraz wspierało pozytywne relacje w stosunku do nauczycieli, pracowników szkoły i uczniów oraz między nimi. Można to było osiągnąć przez interwencję na wielu różnych poziomach i płaszczyznach.
Wnioski:
Mimo że program Upright się kończy, koordynatorzy mają nadzieję na jego kontynuację w przyszłym roku szkolnym .
Doświadczenia zdobyte podczas realizacji programu oraz scenariusze opracowane w toku przygotowania do konkretnych lekcji stanowią dobrą bazę do pracy wychowawczej z uczniami innych klas.
Szerokie wdrożenie programu promocji zdrowia UPRIGHT jest jednym ze skutecznych narzędzi wspierających uczniów klas V-VIII (12-14 lat) w poprawie i utrzymaniu dobrej kondycji psychicznej, co w efekcie zapobiega przyszłym zaburzeniom psychicznym, emocjonalnym oraz uzależnieniom behawioralnym u młodych ludzi.
Program dostarczył sprawdzonych narzędzi budujących odporność psychiczną wśród nastolatków, był źródłem rzetelnej wiedzy na temat zdrowia psychicznego, uczył wielu istotnych umiejętności, tak aby dzieci , a także rodzice lepiej radzili sobie w życiu z pojawiającymi się trudnościami.
Dzięki ćwiczeniom realizowanym w ramach programu uczniowie mogą ćwiczyć komunikację międzyludzką poza murami szkoły, dzieląc się tym wszystkim co pozytywne i czego nauczyły się dzięki Upright.
Dziękuję KOORDYNATOROM SZKOLNYM
za organizowanie wszelakich działań, zajęć profilaktycznych, wielu akcji, inicjatyw, konkursów, za WASZ ogrom pracy, trudu i wkładu oraz zaangażowanie w realizację programu Upright w ciągu dwóch lat dla kształtowania kultury dobrostanu psychicznego uczniów z SP 2.
Dziękuję również Uczniom, w szczególości z kl. VII , Wychowawcom , Nauczycielom i całej społeczności szkolnej za aktywny udział w globalnym programie profilaktycznym Upright.
Koordynator programu Upright : Jolanta Rainczuk