PROGRAM UPRIGHT jest to powszechny, profilaktyczny PROGRAM globalnej interwencji. Program Promocji Zdrowia Psychicznego. Jest on rekomendowany przez Marszałka Województwa Dolnośląskiego i koordynowany przez specjalistów z Dziennego Ośrodka Psychiatrii i Zaburzeń Mowy Dla Dzieci i Młodzieży we Wrocławiu.
Szkolni Koordynatorzy programu Upright:
- Jolanta Rainczuk pedagog
- Joanna Kuczma logopeda
- Joanna Sztyma bibliotekarz
- Celina Pietroń nauczyciel wspomagający
- Małgorzata Merczyńska nauczyciel techniki
- Elżbieta Śliwiak nauczyciel wychowania fizycznego
- Jowita Jezioro – Wolska nauczyciel plastyki
W propramie uczestniczyli Uczniowie klas VI a,b,c – 70 uczniów
Czas trwania: 2 lata - rok szkolny 2021/2022 oraz 2022/2023
Cel główny: Problematyka zdrowia psychicznego nastolatków. Promowanie dobrostanu psychicznego, zapobieganie przyszłym zaburzeniom psychicznym i emocjonalnym oraz zwiększenie odporności psychicznej u dzieci i młodzieży.
Uzyskane efekty:
- zapoznanie uczniów z podstawami programu Upright,
- zwrócenie uwagi uczniów i ich rodziców na potrzebę rozwijania odporności psychicznej nastolatków,
- opracowanie przez koordynatorów strategii wdrażania programu w naszej placówce.
Wykorzystane środki dydaktyczne: podręcznik Upright „Dobrostan dla Nas”, film edukacyjny o programie Upright, filmy o Uważności ( nagrania audio dostępne w linkach YouTube), 5 filmów o emocjach w oparciu o film "W głowie się nie mieści", fragmenty propozycji filmów do obejrzenia, plakaty, rysunki, linki do nagrań audio/wideo, slajdy dostępne na stronie internetowej Upright oraz inne materiały edukacyjne .
Wykorzystane metody: wykład, dyskusja w grupie, odgrywanie ról, burza mózgów, kreatywne pisanie, reflekcje, metoda ćwiczeniowa, quizy, tabele zawierające konkretne rezultaty treningu, dylematy do przedyskutowania, historie do dyskusji, ćwiczenie uważności , ćwiczenia utrwalające, prace domowa;
Form pracy: forma zbiorowa, praca w grupach, indywidualna.
Opis działania:
Program Upright został wdrożony w klasach VI a,b,c od styczna do czerwca 2022 r. na podstawie Podręcznika dla nauczycieli „Dobrostan dla Nas”. Dla rodziców został udostępniony podręcznik ”Dobrostan dla Rodzin” dostępny bezpłatnie na platformie internetowej.
Szkolni koordynatorzy w każdej klasie: VI a,b,c przeprowadzili po 3 zajęcia w miesiącu – razem 9 zajęć w kl. VI w miesiącu. Reasumując: 3 sesje w styczniu, 3 w lutym, 3 w marcu, 3 w kwietniu, 3 w maju, 3 w czerwcu w klasie VI a, VI b, VI c. Program składał się z 4 sekcji/komponentów:uważność, radzenie sobie, skuteczność, uczenie się kompetencji społeczno- emocjonalnych. W sumie uczestnicy przyswoili 14 umiejętności /sesji poświęconych treningowi umiejętności oraz 3 sesje dodatkowe zgodne z adaptacją regionalną ( dostosowane do potrzeb danej klasy). Ogółem zrealizowano w każdej klasie 18 sesji /lekcji trwające 45 min .
Podczas realizacji programu stworzono na stronie internetowej szkoły zakładkę "Program Upright", gdzie zamieszczano ogólne informacje o programie,prezentacje multimedialne, zdjęcia z przeprowadzonych zajęć, plakaty, prace plastyczne oraz tabele dla uczniów. Ponadto na platformie intenetowej Teams założono zespół koordynatorów programu Upright gdzie zamieszczano różne informacje, pliki, prezentacje, scenariusze, konspekty, podręcznik, czy filmy edukacyjne.
W szkole przygotowano gazetkę informacyjną dotyczącą podstawowych założeń i realizacji programu Upright oraz gazetkę tematyczną pt.:"Odporność emocjonalna". Przeprowadzono w klasach VI warsztaty pt. "Odporność emocjonalna- nauka odzyskiwania równowagi po niepowodzeniach" .Każda klasa podczas zajęć profilaktycznych stworzyła listę Dobrego Nastroju , która została powieszona w holu korytarza, aby uczniowie i nauczyciele mogli wpisać własne propozycje: dobrych emocji, mówienia do siebie we właściwy sposób oraz rzeczy, które wprowadzają nas w dobry nastrój. Kolorowa i pomysłowo przygotowana wystawa dobrych emocji stanowiła dobrą receptę na poprawę nastroju każdego ucznia, nauczyciela, pracownika Szkoły Podstawowej nr 2 w Trzebnicy. Sprawozdanie i zdjęcia z zajęć zamieszczono na stronie internetowej szkoły oraz w gazecie Panorama Trzebnicka.
Szkolni koordynatorzy podczas zajęć z uczniami wykazywali się dużą kreatywnością i zaangażowaniem w przygotowaniu się do zajęć profilaktycznych dostosowując je do potrzeb i możliwości uczniów i rozwijając bądź wzmacniając ich odporność psychiczną na co dzień. Podczas zajęć profilaktycznych uczniowie przygotowywali prace plastyczne oraz plakaty przedstawiające sposoby radzenia sobie z emocjami i stresem.
Na zakończenie realizacji programu Upright przygotowano gazetkę tematyczną składającą się z 4 głównych elementów :uważność, radzenie sobie, skuteczność, uczenie się kompetencji społeczno- emocjonalnych, a także zorganizowano w szkole dla uczniów klas VI seans filmowy pt. "W głowie się nie mieści" . Film poruszał tematy najistotniejsze z punktu widzenia zdrowia psychicznego i jakości naszego życia. "W głowie się nie mieści" to niezwykła przygoda wędrówki przez umysł dorastającej dziewczynki, a tym samym ciekawa lekcja o emocjach i o tym, co i jak na nas wpływa. Film ten miał za zadanie pokazać uczniom, jak wielki wpływ na nasze życie mają targające nami emocje: Radość, Smutek, Strach, Gniew, Odraza. Udawadnia on też, że każda z nich jest nam w życiu potrzebna. Dzięki pomysłom, humorowi, inteligentnym dialogom i przede wszystkim emocjom, udało się z tej nieco ponad półtoragodzinnej animacji stworzyć niezwykły kurs psychologii w pigułce, który w ciekawy sposób podsumował nasze zajęcia.
W ciągu II semestru odbywały się także regularne spotkania koordynatorów szkolnych w celu omówienia harmonogramu zajęć, przygotowaniu scenariuszy i omówieniu spostrzeżeń i wniosków z realizacji zajęć z uczniami. Poza tym szkolni koordynatorzy programu Upright od stycznia do czerwca uczestniczyli w cyklicznych ( 1 raz w miesiącu) spotkaniach superwizyjnych online z zespołem Upright p. Piotrem Czyż.
W przyszłym roku szkolnym program Upright będzie realizowany wśród uczniów klas VII a,b,c na podstawie podręcznika "Dobrostan dla Wszystkich". Składa się on z aktywności opracowanych po to, aby poszerzyć ćwiczenia odporności psychicznej organizowane podczas lekcji tak, aby mogła brać w nim udział cała społeczność szkolna. Program dobrostan dla wszystkich składać się będzie z 4 modułów ćwiczeń otwartych promujących odporność w środowisku szkolnym i kulturę odporności psychicznej w szkole.
Wnioski:
W toku prowadzonych działań uwidacznia się potrzeba dokonywania zmany strategii narzuconej przez zewnętrznych specjalistów i dostosowywanie jej do bieżącego funkcjonowania naszej szkoły, specyfiki danego zespołu klasowego oraz możliwości realizacyjnych zespołu nauczycielskiego.
Spotkania superwizyjne dają poczucie wsparcia, jednak nie wnoszą pomocy merytorycznej specjalistów zewnętrznych do realizacji programu. Ważne jest więc podtrzymanie efektywnej współpracy zespołu koordynatorów programu w ramach naszej placówki.
Doświadczenia zdobyte podczas realizacji programu oraz scenariusze opracowane w toku przygotowania do konkretnych lekcji stanowią dobre zaplecze do pracy wychowawczej z uczniami innych klas.
Koordynatorzy programu Upright :
Jolanta Rainczuk
Joanna Kuczma
Joanna Sztyma
Małgorzata Merczyńska
Celina Pietroń
Elżbieta Śliwiak
Jowita Jezioro – Wolska